Diş Çürükleri için Kök Hücre ile Dolgu Tedavisi

Hekimler kök hücrelerden üretilen ve diş çürüklerini iyileştiren yeni bir dolgu malzemesini test ediyor. İngiliz üniversiteleri Alzheimer hastalarında da test edilen Tideglusib ilacını glikozdan üretilen özel bir süngere yedirerek dişleri iyileştiriyor. Peki yeni tedavi hangi üniversitelerde deneniyor?

Çürük dişler kendini onaracak

Bugüne kadar diş hekimleri çürük dişleri temizliyor ve ortaya çıkan deliği morötesi (UV) ışıkta sertleşen özel bir dolgu malzemesiyle kapatıyordu.

Ancak, bu tür dolgular dişözü için zehirli olduğundan dişlerin iyileşmesini sağlamıyor. Dolgunun işe yaramadığı durumlarda dişleri çekmek, köprü yapmak veya çene kemiğine protez takmak gerekiyor. Londra King’s Koleji hekimleri buna bir çözüm bulmak için kök hücreleri kullanan canlı diş dolgusu geliştirdiler.

Yeni dolgu sadece çürükten geriye kalan deliği doldurmakla kalmıyor. Aynı zamanda dişözünün deliği kapatmasını ve dişin kendi kendini iyileştirmesini sağlıyor. Farelerde başarıyla uygulanan tedavi insanlı klinik deneylere hazır hale geldi. Ben de okurlarımın ısrarlı soruları üzerine bu tedavinin hangi üniversitelerde test edildiğini yazıyorum.

İlgili yazı: Düz Dünya Teorisini Çürüten 12 Kanıt

 

Nasıl çalışıyor?

Yeni tedaviye hastanın kendi kök hücreleri yardım ediyor. Aslında diş hücrelerinin dişi onarması teşvik ediliyor. Bunun için vücutta zararsız bir şekilde eriyen özel bir sünger kullanılıyor (glikojen sentaz kinaz –GSK-3− molekülü emdirilen kolajen türevi bir sünger). Böylece diş iyileştikçe dolgu dağılarak yerini sağlıklı dokuya bırakıyor.

Sonuçta insan dişi sadece küçük çatlakları onarmak için ince bir dentin tabakası üretiyor. Dentin tabakası diş minesinin hemen altında yer alıyor; ama dişözü ve diş kökünün kendini bu şekilde onarması söz konusu değil. Dolayısıyla çürükleri tedavi etmek diş hekimlerine kalıyor.

Klasik diş dolgusu nedir?

Normalde diş hekimleri çürükleri doldurmak için metal karışımlar veya seramikle cam tozundan oluşan kompozit dolgu malzemeleri kullanıyor. Oysa bunlar zamanla yıprandığı için insanların ömrü boyunca birkaç kez dolgu yaptırması gerekiyor.

İlgili yazı: İnternetinizi Uçuracak En İyi 10 Router Modem

 

Alzheimer ilacı kullanmaya başladılar

Tideglusib ilacı Alzheimer’da test edildi, ama bu hastalıktan ziyade diş çürüklerini iyileştirmekte başarılı oldu. King’s College ekibi bu ilacı yedirdikleri glikoz türevi özel bir dolgu süngeriyle fare dişindeki 0,13 mm’lik diş çürüğü deliklerinin kendini onarmasını sağladı.

Kesin tedavi

Profesör Paul Sharpe tedavinin sırrını şöyle açıklıyor: “Vücutta kendi kendine eriyen bir sünger kullanıyoruz ve işin anahtarı bu. Dentin yeniden üretilirken delikli süngerin içi dişözünü besleyen ve iyileşmeyi hızlandıran minerallerle doluyor. Böylece çürük deliği geri gelmemek üzere kapanıyor.” Peki ya büyük delikler?

Şimdilik bu yöntemle insanlardaki büyük çürükleri onarmak mümkün değil; fakat Sharpe bu sorunun da kısa sürede çözüleceğini söylüyor: “Üç-beş yıl içinde ticari çözümler hastanelere gelecek.” Ancak, tedaviyi daha önce denemek isteyen hastalar King’s Kolejine e-posta göndererek klinik deneylere katılmak istediklerini belirtebilirler.

İlgili yazı: Kuantum ışınlama Rekoru: Çin Uzaya Foton Işınladı

 

Kanser riski var mı?

Kök hücre tedavisi ile vücudun kendini iyileştirmesini sağlamak kolay değil. Yeni hücrelerin kontrolsüz bölünmesinin önüne geçmezsek kök hücre tedavisi kansere yol açabilir. Örneğin, Tideglusib diş hücrelerinin bölünmesini tetiklemek için Wnt denilen kimyasal sinyaller kullanıyor. Ancak bu madde tümör oluşumunu da tetikleyebilir.

Yine de güvenli tedavi

Bunun nedeni Tideglusib ilacının Alzheimer hastalarında test edilmiş olması; yani istenmeyen yan etkileri önlemek için insanlara uygun güvenli doz tespit edilmiş durumda. Bu da ilacın aşırı dozlarda bile güvenli olduğunu gösteriyor.

Diş çürükleri söz konusu olduğunda, dişi besleyen kalsiyum ve fosfat gibi mineraller bakterilerin yediğimiz besinleri sindirmek için ürettiği asitle birlikte dişin içinden akıyor. Bu da dişlerin minerallerle beslenmesini önleyerek diş çürüklerinin önünü açıyor.

Ancak, diş hekimleri çürük dişe düşük voltajlı elektrik vererek minerallerin tekrar dişe girmesini sağlıyor. Bu da Tideglusib ilacıyla birlikte dişin kendini iyileştirmesini teşvik ediyor. Söz konusu tedavi elektrikle hızlandırılmış gelişmiş yeniden mineral kazanımı olarak adlandırılıyor (EAER).

İnternette yaptığım basit bir taramada Reminova gibi şirketlerin benzer tedaviler geliştirmeye çalıştıklarını gördüm; ama bu şirketler henüz bağış yoluyla sermaye toplama aşamasında. Bu nedenle yenilikçi tedavilere ulaşmak isteyen hastaları potansiyel şarlatanlara karşı dikkatli olmaları konusunda uyarıyorum.

İlgili yazı: İnternette teknik takip ve gözetimi önleme rehberi

 

Kanal tedavisi ortadan kalkıyor

Harvard Üniversitesi ve İngiltere’deki Nottingham Üniversitesi ise diş çürüklerinde kanal tedavisi ihtiyacını ortadan kaldırmak için bu teknolojinin bir türevini kullanıyorlar. Günümüzde kanal tedavisi dolgu işe yaramadığı zaman dişözünü çekip almakta kullanılıyor.

Nottingham Üniversitesi’nden Adam Celiz durumu şöyle açıklıyor: “Dolgu dişözüne sızarsa dişözünü zehirliyor ve bu dokunun kanal tedavisiyle alınması gerekiyor. Ancak, biz doğrudan dişözüyle temas etmeye uygun yeni organik malzemeler ürettik. Yapay olarak üretilen bu organik malzemeler bizzat dişözündeki kök hücreleri diş çürüğü deliklerini kapatmaya teşvik ediyor.”

Peki görme engelliler için de kök hücre tedavisi geliştirildiğini biliyor musunuz? Üstelik hekimler kök hücreyle görme kaybını gidermek konusunda önemli ilerlemeler kat ettiler ve diyabeti iyileştirmeye yönelik gen tedavisinin önüne geçtiler.

Ancak, görme kaybı konusunda en şanslı olanlar renk körlüğü görülen hastalar; çünkü renk körlüğünü düzelten gözlükler satışa çıktı ve dünyayı gerçek renklerle görmeyi sağlıyor. Blogda hastanelere gelmek üzere olan yeni tedavileri yazmaya devam edeceğim. Sağlıcakla kalın.

¹Promotion of natural tooth repair by small molecule GSK3 antagonists