Elon Musk Dragon 2 Mars Seferi İptal Demedi
SpaceX roket şirketinin kurucusu Elon Musk, Dragon 2 uzay kapsülünün Mars’a roketle değil de paraşütle ineceğini söyledi. Ancak basınımızda çıkan haberlerin tersine, Mars yolculuğunu iptal ettiklerini söylemedi. Musk aynı zamanda Falcon Heavy roketinin test uçuşuyla ilgili bilgi de verdi.
En erken 2025
Elon Musk bundan önce NASA ile anlaşma yapmış ve Mars’a 2018 yılında insansız Red Dragon uzay kapsülü göndereceğini söylemişti. Ardından bu tarih 2020’ye ertelendi; ama Musk Çarşamba günü düzenlenen ISS Ar-Ge konferansında Red Dragon’un roketle iniş planından vazgeçtiklerini açıkladı.
Buna göre yeni Dragon 2 kapsülünün Mars versiyonu olan Red Dragon, Mars’a yumuşak iniş gerçekleştirmek için paraşüt kullanacak. Eski planda ise atmosfere girer girmez iniş roketlerini ateşleyerek kendi ayakları üzerine iniş yapması öngörülmüştü. Tıpkı SpaceX’in dikey iniş yaparak Dünya’ya geri dönen yeniden kullanılabilir Falcon 9 roketlerinde olduğu gibi.
İlgili yazı: Düz Dünya Teorisini Çürüten 12 Kanıt
Neden vazgeçti?
Bunun en büyük sebebi para: NASA Ay’a insan gönderdiği zaman, astronotları taşıyan iniş aracı Ay’a paraşütle değil de roketle inmişti. Ne de olsa Ay’da hava yok. Bu yüzden paraşüt açarak yavaşlamak imkansız.
Ancak Ay’ın yerçekimi Dünya’nın sadece altıda biri, Mars’ın yerçekimi ise Dünya’nın yüzde 38’i. Bu yüzden, Red Dragon’ın inişte hız kesmek için bugüne kadar denenmemiş yeni ve güçlü roketler kullanması gerekiyordu.
İlgili yazı: İnternetinizi Uçuracak En İyi 10 Modem
Ayak meselesi
Başlar kadar ayaklar da önemli tabii, hatta ayaklar daha önemli: Ay iniş aracı (LEM) düşük Ay çekiminde hafif ve zayıf ayaklar kullandı. Oysa Mars’ın güçlü yerçekiminde daha büyük, ağır ve dayanıklı iniş takımları; yani iniş ayakları kullanmak gerekiyor.
İşte Elon Musk ben bunları geliştiremem dedi; çünkü yeni iniş takımları NASA’nın bile sahip olmadığı bir teknoloji. Test etmek uzun sürer ve pahalı olur. SpaceX ise ticari bir şirket. Yörüngeye yeniden kullanılabilir roketlerle uydu fırlatmak varken bu riske girmez.
İlgili yazı: Amerika Mobil Füzyon Reaktörü Geliştiriyor
Hem gerek yok ki!
Gelecekte, tıpkı Expanse dizisi ile 27 Temmuzda gösterime girecek olan Valerian ve Bin Gezegen İmparatorluğu bilimkurgu filminde olduğu gibi yere dikiş iniş yapan insanlı roketler kullanacağız. Ancak bu şimdilik lüks; çünkü Mars’ta hava var. Evet, çok ince ve nefes alamazsınız ama atmosfer var.
Bu yüzden en mantıklısı kızıl gezegene paraşüt açarak iniş yapmak. Elbette Red Dragon’ın roketleri var; fakat artık iniş ayakları geliştirilmeyecek. Bu yüzden kapsül yere ancak paraşütle inebilir (tıpkı Rusların uzay istasyonuna yük ve insan taşıyan Soyuz kapsülü gibi, yere 3 metre kala roketlerini bir an ateşleyip fren yapacak elbette).
İlgili yazı: İnternette teknik takip ve gözetimi önleme rehberi
Peki Red Dragon iptal olur mu?
Elon Musk iptal edeceğim demedi; çünkü SpaceX şirketi Red Dragon’ın yörünge versiyonu olan Dragon 2 ile 2018’den itibaren Amerikalı astronotları Uluslararası Uzay İstasyonu’na taşıyacak (2018’de Ay yörüngesine turist götürme planları da var); ama bunun için önce NASA’dan güvenli insanlı uçuş yapabilir onayı alması gerekiyor.
Yine de iptal söylentilerinde gerçeklik payı var: Sonuçta iniş takımları olmayan bir araç paraşütle ancak yumuşak toprağa, kumlara vb. inebilir. Dikkat ederseniz astronotlar da Ay’daki düz alanlara iniş yaptı. Bu yüzden Elon Musk Mars’a iniş için yeni uzay araçları geliştireceğiz dedi. Söz konusu açıklamayı Red Dragon’dan vazgeçtik ve yeni kapsül geliştireceğiz şeklinde yorumlayanlar da var.
İlgili yazı: Beşiktaş JK Müzesi Futbolu Teknolojiyle Birleştiriyor
Red Dragon roketli iniş
Mars’a ne zaman gidiyoruz?
Elon Musk 2025 yılında Mars’a insanlı uçuşlar başlayacak demişti. Ancak bunu kimse gerçekçi bulmuyor. Bir kere Red Dragon aslında Mars’a iniş testi olacaktı. Şimdi Musk Mars’a insansız iniş tarihini 2025’e erteledi.
Ayrıca Red Dragon’ı uzaya Falcon Heavy ağır yük roketi fırlatacak. Oysa bu roketin geliştirilmesi sürekli gecikti ve test uçuşu sürekli ertelendi.
Elon Musk Bunun sebebini de açıkladı ki Red Dragon uçuşunun iptal edilmesinin asıl sebebi bu gibi görünüyor (her ne kadar Musk, Mars’a güvenli iniş için gereken testler çok pahalı olacağı için salt roketli inişten vazgeçtik dese de).
İlgili yazı: Mobil İnternette Video İzleme Rehberi
Parası mı yok?
Olmaz olur mu? SpaceX her şey yolunda giderse rakiplerini iflas ettirecek kadar güçlü bir şirket. Hatta henüz kâra geçmemiş olan Tesla elektrikli otomobil şirketini bile SpaceX gelirleri finanse ediyor. Ancak, Falcon Heavy birbirine yapışık 3 roketten meydana geldiği ve toplam 27 çan şekilli roket motoru kullandığı için çok zor bir tasarım.
Bugüne kadar Fransa, Amerika ve Rusya dışında düzenli olarak bileşik roket kullanan devlet yok. Hele özel sektörde kullanımı oldukça sınırlı. SpaceX’in üç Falcon 9’u bir arada kullanması ile daha karmaşık bir çözüm. Falcon Heavy’nin test uçuşunun sürekli ertelenmesinin nedeni bu.
Öte yandan Falcon Heavy’nin bu yaz ilk test uçuşunu yapması gerekiyor; ama Musk, yerde patlarsa şaşırmayın, nasıl uçacağından ben de emin değilim diyor: “Büyük ihtimalle ilk araç yörüngeye ulaşmayacak. Umarım pistten yeterince uzaklaşır da [patlayınca] çevreye zarar vermez. Dürüst olmak gerekirse bunu bile kazanç olarak görürüm.”
Sonuçta Musk üç roketin bir arada nasıl çalışacağını yerde test edemeyiz ve bilgisayar simülasyonlarıyla öngöremeyiz diyor. Bu yüzden Falcon Heavy patlayabilir; fakat patlasa bile ikinci uçuşun başarılı olması değerli veriler sağlayacak.
İlgili yazı: Gerçek Adem: ilk insan ne zaman yaşadı?
Mars’ta insan 2035’ten sonra
Bu konuda NASA’nın tahmini doğru çıktı. Mars’a insan göndermek için gereken roket henüz ilk uçuşunu yapmadı. SLS çok pahalı ve Mars versiyonu daha büyük olacak. Ay’a astronot indirecek olan Orion uzay kapsülü de 2020 gibi insanlı test uçuşlarına başlayacak ve en az 10 yıl boyunca Ay’a insanlı uçuşlar yapılacak.
Üstelik NASA Genel müdürü Charles Bolden, geçenlerde Mars’a insanlı iniş aracı yapacak paraları olmadığını ve böyle bir aracın tasarım masasında olmadığını söyledi. Önce Orion kapsülünün Ay inişleri için modifiye edilmesi gerekecek.
Ardından ya Mars için Orion tekrar modifiye edilecek ya da Mars’a sıfırdan iniş aracı tasarlanacak. Bu yüzden insanların 2035’ten önce Mars’a gitmesi mümkün değil. NASA Mars iniş aracını özel sektör yapsın diyor; ama Elon Musk bunun şimdilik hayal olduğunu açıkladı. Benim tahminim Mars’a en erken 2040’ta gidebileceğimiz yönünde. Yine de gidecek ve Mars’a yerleşeceğiz, merak etmeyin.
