Saç Dökülmesi ve Beyazlamasına Karşı Kök Hücre Tedavisi

Hekimler saç dökülmesi ve beyazlamasını kök hücreyle önlemenin bir yolunu buldu. İşin sırrı saç köklerini canlandırmakta ve farelerdeki tedavi insanlarda işe yararsa dökülen saçların yerine yeni saç çıkması sağlanacak. Beyazlayan saçlar da saç boyası olmadan doğal rengini kazanacak. Peki nasıl?

Saç dökülmesi değil, gençlik tedavisi

Basında her gün birçok mucize tedavi haberi okuyoruz. Bunların büyük kısmı abartılı oluyor ve insanlar haklı olarak “Hani Alzheimer tedavisi vardı, neden hâlâ hastanelere gelmedi?” diye soruyor.

Bunun en büyük sebebi mucize tedavilerin sadece kobaylar üzerinde işe yaraması. Her ne kadar fareler ve domuzların bünyesi birçok açıdan insana benzese de diğer açılardan çok farklı. Kısacası fareler üzerinde başarıyla uygulanan kök hücre tedavisinin insanlarda faydalı olacağının garantisi yok.

İkinci sebebi ise halkın tek bir hastalık sandığı bazı bozuklukların aslında birçok farklı hastalıktan oluşması ve dolayısıyla tedavisinin de farklı olması.

Örneğin, körlüğün katarakt hastalığından retina bozuklukları ve görme sinirine uzanan birçok farklı sebebi var. Körlük tedavisi deyince hangi körlük diye sormak gerekiyor. Neyse ki saç dökülmesi bu kadar karmaşık değil. Sebebi belli ve önlemek mümkün görünüyor.

İlgili yazı: İnternet Parçalanıyor ve Splinternet Geliyor

 

Hastanelere ne zaman gelir?

Bunun için klinik deneylere değinelim. Yeni bir ilaç ve tedavinin fareler üzerinde yapılan deney aşamasından çıkıp insanlar üzerinde yapılan klinik deneylere uzanması yıllar alıyor. Tipik olarak bir tedavi haberi çıktıktan sonra bunun hastanelerde yaygınlaşması 10 ila 20 yılı buluyor.

Bununla birlikte Türkiye’deki hastalar doktorlarına danışıp yurt dışına yazabilir ve insanlar üzerinde klinik deneyler yapan hastanelere başvurarak sürece katılmaya gönüllü olabilirler. Bu tedaviler için yurt dışı başvurular kabul ediliyorsa hastanın daha çabuk iyileşme şansı bulunuyor.

İlgili yazı: İnternetinizi Uçuracak En İyi 10 Modem

 

Şimdi saç dökülmesine geçelim

Texas Üniversitesi Güneybatı Tıp Merkezi’nden Dr. Lu Le, fareler üzerinde yaptığı deneylerde saçların beyazlamasının nedenini buldu¹ ve saç dökülmesini engellemek için bir tedavi geliştirmeye başladı. Ayrıca dökülen saçların yeniden çıkmasını sağlayacak olan metabolik süreçleri açığa çıkardı.

İşte bu süreçleri kullanarak yakın gelecekte saçları doğal rengine kavuşturmak mümkün olacak ve kendi renginizde saç boyası kullanmaya gerek kalmayacak. Tek sorun deneysel kök hücre tedavisinin şimdilik sadece fareler üzerinde işe yaraması.

İlgili yazı: Düz Dünya Teorisini Çürüten 12 Kanıt

 

Saçlar neden dökülüyor?

Buna yaşlılık ve stres diyebilirsiniz, aslında bin açıklama bulabilirsiniz ama tıbbi süreç aynı: Farelerdeki KROX20 proteini hem tüy büyümesini hem de tüy rengini kontrol ediyor.

Buna karşın Doçent Dr. Lu Le saç dökülmesi sürecini kazayla buldu. Harold C. Simmons Kapsamlı Kanser Merkezi’nde çalışan Le ve ekibi kanserin nasıl ortaya çıktığını araştırıyordu. Özellikle de nörofibromatozis hastalığına yakalanan sinirlerin üzerindeki tümörlerin nasıl büyüdüğüne bakıyor ve bunları hangi proteinin tetiklediğini arıyorlardı.

Bu amaçla farelerde tümörle ilgili olduğunu düşündükleri proteinleri tek tek devre dışı bırakmaya başladılar. Ancak, bir kaza yaşandı ve KROX20 proteinini devre dışı bıraktıkları zaman farelerin tüyleri beyazlayarak dökülmeye başladı.

İlgili yazı: İnternette teknik takip ve gözetimi önleme rehberi

 

Yanlışlıkla buldular

KROX20 proteini sıradan deri hücrelerinin saç kıllarına dönüşmesini sağlıyor. Ardından bu hücreler kök hücre faktörü (SCF) denilen başka bir protein üretiyor. Bu da saça (fare tüylerine) doğal rengini veriyor.

Canlandırmalı resimde göreceğiniz gibi saç kıllarının derinin altında bulunan kısmında küçük bir kese var. Bu kesenin içinde saç kılının büyümesini sağlayan ve saça rengini veren kök hücreler bulunuyor. Kısacası kesedeki kök hücreler saç köküne inince saçın büyümesini tetikliyor.

İlgili yazı: Mobil İnternette Video İzleme Rehberi

 

Peki ya kökü kurursa?

Bulmacanın bu parçasını daha önce yazmıştım: Bilim insanları yüzdeki kıl köklerini canlandırdıkları zaman bunların yağ hücreleri ürettiğini ve deriye gençliğini geri kazandırdığını gördüler.

Yaşlılıkta cildin kuruyup kırışmasını önleyen bu çözüm Le’nin çözümüyle birleşirse insanlarda saç dökülmesini önlemek, saçların tekrar çıkmasını sağlamak, beyazlayan saçları eski rengine kavuşturmak ve hatta saç köklerini onarmak mümkün olacak.

Ancak, bunun için farelere uygulanan tedavinin insanlarda işe yaraması gerekiyor. İlk olarak KROX20 ve SCF kök hücre proteinlerinin yaşlanan insanlarda azalıyor olması lazım. Bu durumda insanlarda saç dökülmesi sorununu ilgili proteinlere bağlayabiliriz. Ardından derinin proteinleri emmesini sağlayan özel bir kremle eksiği gidererek kelliğin önüne geçebiliriz.

İlgili yazı: Vücudunuzun Yarısı Başka Galaksiden Geliyor

 

Tıpta tesadüf yoktur

Pastörize sütü bularak tifo gibi hastalıkların önüne geçen Pastör 19. yy’da demiş ki “Hazırlıklı zihinler şanslı olur”. Le ve ekibi de mucize gençlik tedavisi olma potansiyeline sahip olan yeni kök hücre yöntemini 2 yıl boyunca yaptıkları detaylı araştırmaların sonucunda geliştirdiler.

Bununla birlikte Le kesin bir uyarıda bulunarak farelerde tüy dökülmesi ve beyazlamasını önleyen tedavinin insanlar üzerinde uygulanmasının zaman alacağını söyledi. Bunun için on yıl beklememiz gerekebilir.

Ancak bunlar önemli gelişmeler: Tarihte ilk kez yaşlanmaya bağlı kırışıklıkları gidermenin, saç dökülmesini ve görme kaybını önlemenin yolunu bulduk. Kök hücre tedavisi tip-1 diyabet, lösemi ve demans araştırmalarında da kullanılıyor.

Gerçi bu haberlerin en çarpıcı yanı vaatleri değil, 1000 yıllık hayallerin gerçek olmaya başladığını göstermeleri. Bunu da kök hücrelerin toplu olarak modifiye edilmesine ve genetik tedavide kullanılmasına izin veren GEN makası CRISPR’e borçluyuz. Ancak devamı var:

İlgili yazı: Diş Çürükleri için Kök Hücre ile Dolgu Tedavisi

 

Gençlik tedavisi ve aşkın insan

Bugün 50 yaş ve altı olanlar çok şanslı; çünkü 20 yıl içinde yaşlılık belirtilerinin büyük kısmından kurtulmuş olacaklar. Peki ortalama insan ömrünü 100 yıla çıkarmak veya insanları 400 yaşındaki köpekbalığı gibi uzun süre yaşatmak mümkün mü?

Özellikle ilkini sağlık ve sigorta sektörü 30 yıl içinde gerçekleştirmeyi hedefliyor. Biz de bekleyip göreceğiz. Hepinize sağlıklı ve uzun ömür dilerim.

Saç dökülmesi tedavisi

¹Identification of hair shaft progenitors that create a niche for hair pigmentation