Elon Musk Yıldız Gemisi MK-1 Prototipini Tanıttı
|Elon Musk Mars’a insan gönderecek olan Yıldız Gemisi Mk-1 prototipini tanıttı. 2030’dan sonra Mars’a uçması planlanan Yıldız Gemisi’nin ilk prototipi, Dünya atmosferinde alçak irtifa uçuşları gerçekleştirecek. Alüminyumdan üretilen 50 m boyundaki MK-1 roketi, kaynama noktasının hemen altında sıvılaştırılmış metan yakıtıyla maksimum 375 saniye çalışan ve yaklaşık 23 bin 900 ton itiş gücü sağlayan 3 adet Raptor roket motoru taşıyor. Peki Yıldız Gemisi Mars’a ne zaman gidecek?
Tarihi açıklama
Elon Musk 26 Eylül 2019’da, Türkiye saati ile 5.42’de insanlık tarihinin en önemli duyurularından birini yaptı ve ileride Mars’a insan taşıyacak olan Yıldız Gemisi Mk-1 prototipini önce Twitter’da, sonra da Texas Boca Chica Kumsalı’nda düzenlenen etkinlikte tanıttı.
İleride dememizin sebebi Yıldız Gemisi Mk-1 prototipinin Dünya atmosferinde sadece 20 km irtifaya uçacak olması. Tıpkı Su-35 av önleme-hava üstünlük jetlerinde olduğu gibi, hareketli kundakta dönerek itiş gücünü yönlendiren 3 adet Raptor roket motoru taşıyan bu prototip, Raptorların atmosferde düzgün çalıştığını test edecek.
Şu anda üretilmekte olan Mk-2 ise insansız yörünge uçuşları yapacak. Ancak, Elon Musk’ın insanlı uçuşlar için de NASA’dan sertifika alması gerekiyor. Tüm bu sürecin 10 yıldan önce tamamlanması ise mümkün görünmüyor. Nitekim Ay yörüngesine insansız-insanlı uçuşlar ve Mars’a insansız uçuşlar derken, asıl Yıldız Gemisi’nin Mars’a insan taşıması için 2035’i beklememiz gerekebilir. Peki bu aracın teknik özellikleri nedir ve ne tür bir teknoloji kullanıyor?
İlgili yazı: Düz Dünya Teorisini Çürüten 12 Kanıt
Alüminyum yerine çelik
Mars’a gidecek olan Yıldız Gemisi hafif olması için çelikten üretilecek. Eski uzay mekikleri gibi seramik karolardan üretilen çok ağır ve pahalı Kalebodur benzeri ısı kalkanları kullanmayacak. Çelik gövde alüminyum gövdeden daha ağır olacak; ama daha sağlam olduğu için Mars’a direkt kendisi inecek. SpaceX’in Uluslararası Uzay İstasyonu’na insan taşıması planlanan Dragon 2 kapsülü gibi bir iniş filikası kullanmayacak.
Öte yandan, çelik yapı atmosfere girişte sürtünme nedeniyle ve özellikle de yüksek basınç yüzünden oluşan yüksek ısıya maruz kalacak (+1600 derece). Çeliğin sıcaktan erimemesi için asıl Yıldız Gemisi su soğutmalı bir sistem kullanacak ki bunu Terleyen Yıldız Gemisi yazısında okuyabilirsiniz.
Ancak, Yıldız Gemisi Mk-1 prototipi alüminyumdan üretildi. Alüminyum çelikten pahalı bir malzeme; ama işlenmesi çelikten kolay. Nitekim Musk’ın Texas’ta duyurduğu prototip test amaçlı olduğu için fabrikada makinelerle değil, açık havada insanlar tarafından elle inşa edildi.
Siz de resimlerde prototipin sıcaktan deforme olduğunu görebilirsiniz; ama olsun, her şey küçükten başlar: Mk-1 prototipi Mars’a ekonomik ve güvenli olması için her seferinde 100 kişi gönderecek olan asıl Yıldız Gemisi’nin öncüsüdür ki bunun önemini ne kadar vurgulasak az. 100 kişi firkateynlerin gerçek mürettebat sayısıdır ve Yıldız Gemisi de tıpkı Atılgan gibi gerçek bir uzay gemisi olacak.
İlgili yazı: Gerçek Adem: ilk insan ne zaman yaşadı?
Yıldız Gemisi Mk-1 için hızlı takvim
Yaklaşık 50 metre yüksekliğinde olan geminin aslı, Mars’a 35 Raptor motoru taşıyan SpaceX Super Heavy roketi ile fırlatılacak. Dolayısıyla burada iki kademeli fırlatma sisteminden söz ediyoruz. Boş ağırlığı 5000 ton ağırlığında ve boyu 118 metre olan Super Heavy (Süper Ağır Roket), yaklaşık 200 bin ton itiş gücü sağlayan bir canavar olacak. Alçak dünya yörüngesine 100−150 ton yük taşıyabilecek.
Buna rağmen, Super Heavy’nin insanlarla dolu bir Yıldız Gemisi’ni tek seferde fırlatması mümkün değil. Bunun yerine yük gemileri Mars’a önceden gönderilecek. İnsanlı Yıldız Gemisi ise yörüngeye yakıt taşımadan çıkacak. Ardından tanker görevi gören ikinci bir Yıldız Gemisi yörüngede yakıt ikmali yapacak. Yıldız Gemisi Mk-1 bu insanlı geminin prototipi olarak üretildi; ama Super Heavy roketi henüz çizim masasında.
İlgili yazı: Yapay Zeka Nedir ve Nasıl Çalışır?
Yine de Flash Gordon gurur duyardı
1939 yılında Alex Raymond tarafından yaratılan bilimkurgu çizgi romanın kahramanı Flash Gordon, Yıldız Gemisi Mk-1 prototipini görse gurur duyardı. Sonuçta prototipin rengi ve kanatları 1930’larda çekilen Gordon bilimkurgu dizilerindeki roketlere benziyor. Bunun sebebi ise Elon Musk’ın kurduğu SpaceX şirketinin nostaljik olması değil: Yıldız Gemisi Mars atmosferinde manevra yapacak.
Dünya’ya inerken de manevra yapacak ve dahası, Super Heavy ile göğe yükselirken, çok ağır yük taşıyan bu dev roketi dengelemek için yine fotoğraflarda gördüğünüz kanatçıkları kullanacak. Gerçi 2035’ten sonra Mars’a gidecek ilk insanların kızıl gezegene yerleşmesi söz konusu değil. İlk insanlı yolculuk da test uçuşu olacağı için Yıldız Gemisi muhtemelen sadece 7 profesyonel astronot taşıyacak; ama 20 yıl içinde başlayacak insanlı uçuşlar için de para gerekiyor ki SpaceX’in bir iş planı var:
Elon Musk Mars’ı finanse etmek için 2021’den sonra Yıldız Gemisi ile uydu fırlatmayı, 2023’te ise Japon milyarder Yusaku Maezawa’yı Ay yörüngesine ikinci uzay turisti olarak göndermeyi planlıyor. Bütün bu süreçte, Bigelow şişme uzay modüllerini Dünya yörüngesine taşıyarak inşaat zengini Bigelow’un uzay oteli projesine destek verebilir.
Ayrıca Bigelow ile ESA’nın modüllerini Ay yörüngesi ve yüzeyine taşıyabilir ki bu da uzay sektöründe sıkı bir rekabeti başlatabilir. Sonuçta SpaceX’in tek rakibi olan Boeing’in de Ay yörüngesinde bir uzay istasyonu kurma, Starliner mürettebat kapsülü ile astronot taşıma ve Ay üssü inşa etme planları var.
Yıldız Gemisi Mk-1 için ticari plan
Buna karşın Yıldız Gemisi, yine Musk’ın projesi olan uzaydan internet için Dünya yörüngesine binlerce küçük uydu da fırlatabilir. Gerçi bu konuda 100 kez yeniden kullanılabilen Falcon 9 blok 5 roketlerinin tercih edilmesi mümkündür (sonuçta onlara oa iş imkanı yaratmak lazım). Ancak, Yıldız Gemisi her seferinde yüzlerce uydu taşıyarak fırlatma masraflarını azaltabilir. Biz de Mk-1 prototipinin resmen Pandora’nın kutusunu açarak havacılık ve uzay sektörünü yepyeni bir çağa taşıyacağını söyleyebiliriz.
İlgili yazı: Gezegenler Güneş Çevresinde Nasıl Dönüyor?
Yıldız Gemisi Mk-1 Nasıl Uçacak?
Elon Musk deneysel roketin yerden 20 km yükseleceğini söylüyor ve kilise çanı gibi kundağında oynayan Raptor roket motorlarının yüksek manevra kabiliyetini kastederek: “Bu, iniş sırasında roketleri kontrol etmek için yepyeni bir yaklaşım ve uçak uçurmaktan ziyade hava dalışı gerçekleştirmeye benziyor. Kontrollü düşüş yapıyor ve kaldırma kuvveti sağlamaktan çok sürtünme üretiyoruz. Bu da uçakların yaptığının tam tersidir” diyor.
Musk’a göre yeniden kullanılabilen bir yörünge roketi geliştirmenin en iyi yolu, en verimli roket motorlarını en hafif gövdeye eklemek. Böylece 150 tonu bulan yükleri bile tümüyle yeniden kullanılabilen roketler ile son derece uygun maliyetlerle yörüngeye fırlatabiliriz. İşte roketin burnu ve tabanındaki kanatlar bu işe yarıyor. Yıldız Gemisi Mk-1 prototipini dengeliyor.
Böylece roketin Dünya’ya dönüşü sırasında, oynar kundaklı Raptor roketlerini fazla ateşlemeden ve yakıt yakmadan; büyük oranda sürtünme ile hız keserek yere dikey iniş yapmasını sağlayabiliyoruz. Roketin altında yer alan büyük kanatlar ise aynı zamanda iniş takımı görevi de görüyor. 1950’lerin bilimkurgu roketlerine benzeyen bu özelliği yukarıdaki animasyona bakabilirsiniz.
İlgili yazı: Evrenin En Büyük Yıldızı UY Scuti mi?
Önceki testler
Yıldız Gemisi Mk-1 prototipinden önce Starhopper (Yıldız Çekirgesi) vardı. Tek bir Raptor motorunu test eden bu prototipin amacı ise Raptor’un bir roketi yerden kaldırıp kaldıramayacağını görmekti. Ancak, uçuştan önce bazı aksilikler çıktı ve 17 Temmuzda yerde ateşlenen ilk Raptor roketi yakıt sızıntısı yüzünden alev aldı. Gerisi ise sorunsuz geldi sayılır: Bu yıl Ağustos ayında Boca Chica’da 150 m irtifaya dek iki kablosuz uçuş yapan Starhopper en yeni Raptor S/N 6 motorunu başarıyla denedi.
Her durumda, bir yandan Yıldız Gemisi Mk-1 ilk test uçuşuna hazırlanırken, diğer bir SpaceX ekibi de Mk-2 prototipini imal ediyor. Yıldız Gemisi prototiplerini Boca Chica’da test eden SpaceX, kamuoyunda şirketin gezegenler arası uçuş üssünü Güney Texas’taki tesislerinden NASA’nın Cape Canaveral burnundaki tarihi pistlerine taşıdığı beklentisini de böylece yanlışlamış oluyor.
Hatta Musk, Boca Chica’nın başka bir gezegene yapılacak ilk insanlı uçuşun kalkış yeri olma ihtimalini yüzde 50 olarak gösterdi ve “Bence çok hızlı ilerleme kaydedeceğiz. Tasarım ve imalat tekniklerini katlanarak artar bir hızda geliştiriyoruz. Uzay sanayisi standartlarına göre çılgınca bir hızla roket üretiyoruz” dedi.
İlgili yazı: Kodlama İçin En Gerekli 16 Programlama Dili
Yıldız Gemisi Mk-1 ile geleceğe bakış
Peki Mars’a giden insanlar orada nasıl yaşayacaklar? Onu da Mars’ta Nasıl Oksijen ve Su Üreteceğiz yazısında görebilir ve yakın gelecekte en az 6 ay sürecek olan Mars uçuşlarını nasıl kısaltacağımıza da Mini Füzyon Roketleri ile Hall Etkili İyon Motoru yazılarında göz atabilirsiniz.
Nitekim bu ikisini İzmir Bayraklı’daki Kaymakam Özgür Azerkurak Ortaokulu öğrencilerinin, “Mars’a hızlı ve ucuza nasıl gideriz hocam” sorusunu yanıtlamak için yaptığımız Skype seminerinden sonra yazmıştım.
Ancak, iş Mars’ı Dünyalaştırmaya gelince durum biraz karışık; çünkü kızıl gezegende atmosferi ısıtıp kalınlaştırmak için yeterli karbondioksit yok gibi görünüyor. Bilinen en etkili sera gazı olan metanın kızıl gezegendeki kaynağı ve miktarı ise henüz bilinmiyor. Yine de biz insanlar Mars’a ulaşmak için Terleyen Yıldız Gemisi yapabiliyorsak kızıl gezegeni de en azından kısmen Dünyalaştırmanın bir yolunu buluruz. Hepinize mavi günler ve keyifli Pazarlar.
Yıldız Gemisi Mk-1 Tanıtım Videosu
1Future Architecture of the Interplanetary Internet (pdf)
2Human Mars Mission ArchitecturePlanto Settle the Red Planet with 1000 People (pdf)