Asteroitten Sarkan Uzay Gökdeleni Analemma

Amerikalılar 36 bin km yüksekliğinde yeni bir uzay gökdeleni tasarlıyorlar. Analemma Kulesi yerden Burç Halife gibi yükselemeyecek kadar ince, uzun ve ağır olacak. Bunun yerine, yersabit yörüngeden aşağı doğru sarkan dev bir karbon nanotüp kablo üzerinde prefabrike katlar halinde inşa edilecek.

Ne gerek var?

Bugün New York’un Manhattan adasında metrekare başına emlak fiyatları Dubai gibi lüks bir şehirden tam 15 kat pahalı ve Dünya nüfusu arttıkça büyükşehirlerde toplanan yurttaşlar yüzünden ev fiyatlarının daha da artacağını söyleyebiliriz.

Bunun bir çaresi, Dubai’de inşa edilen Burç Halife gibi 800 metre yüksekliğe erişen dev gökdelenler yapmak. Ancak, bu kadar yüksek binalar inşa etmek çok pahalıya geliyor ve yerden yükseldikçe daire kiraları neredeyse kimsenin karşılayamayacağı kadar artıyor.

New York merkezli Clouds Architecture Office mimarlık bürosu hem kendi reklamını yapmak hem de 2050’de 9,5 milyar insanın yaşayacağı yeni dünyaya hazırlanmak için dahice bir plan yaptı ve bu kez tersten gökdelen inşa etmeye karar verdi: Uzaydan yere doğru çekül gibi sarkan Analemma Kulesi.

İlgili yazı: Ses Hızında Giden Tramvay Hyperloop

 

Uzay asansörü ve Analemma

2025’ten itibaren Dünya’da azalan madenleri uzaydan getirilen asteroitlerle karşılayacağız ve asteroit madenciliği sayesinde Ay yörüngesine uzay kayaları park etmek sıradan bir işlem olacak. Ancak, uzaya çıkmayı ucuzlatmanın en iyi yolu Elon Musk’ın yeniden kullanılabilen SpaceX Falcon 9 roketleri değil.

En iyi yol, çelikten binlerce kat hafif ve yüzlerce kat sağlam olan karbon nanotüplerden 130 bin km uzunluğunda olan dev bir kablo yapmak. Ardından bu kablonun üst ucunu denge ağırlığı olarak yersabit yörüngedeki bir asteroite bağlamak. Diğer ucunu da aşağı sarkıtmak:

Böylece uzaya roket göndermek yerine, yükleri ve insanları yörüngeye uzay asansörüyle çıkarabileceğiz. Bu sayede uzaya 1 kg yük taşıma maliyetinin 20 bin dolardan 20 dolara ineceğini söylemek bile, uzay asansörünün insanlığın uzaya yayılmasını nasıl kolaylaştıracağını anlatmaya yeter.

İlgili yazı: İnternetinizi Uçuracak En İyi 10 Modem

 

Ancak paragöz dahiler var

Ve bu dahiler çok daha çılgınca bir şey düşündüler: Mademki 2045ten sonra uzaya asansörle çıkacağız, öyleyse neden asansör kablosunun etrafına prefabrike katlar inşa etmeyelim? Böylece uzaydaki bir asteroitten aşağı 36 bin km uzunluğunda dev bir gökdelen sarkıtabiliriz.

Üstelik uzayda yerçekimi olmadığı için yukarıdan aşağıya sarkan bu gökdelenin üst katlarını inşa etmek de oldukça ucuza gelir. 36 bin km uzunluğundaki bir gökdelen, aslında insanlığın ilk yörünge şehri olarak yüz binlerce kişiye ev sahipliği yapabilir (ana bina 600 km ve asansör kablosu ile çatı katları 36 bin km yüksekliğinde olacak).

Karşı ağırlıktan aşağı kabloyla sarkan Analemma gökdeleni, Dünya çevresinde dönen asteroitin uyguladığı merkezkaç kuvveti sayesinde hep dik duracaktır. Yeryüzüyle temas etmediği için depremlerden asla etkilenmeyecek ve fırtınalara karşı son derece dayanıklı olacaktır.

İlgili yazı: Düz Dünya Teorisini Çürüten 12 Kanıt

 

Stratejik unsur

Uzay asansörü havacılıkta tartışmasız üstünlük anlamına geliyor. Bu yüzden Dünya ülkeleri uzay asansörü benim olsun diye Üçüncü Dünya Savaşı bile çıkarabilir! Şansımıza bunu önlemenin basit bir yolu var:

Dünya yörüngesindeki asteroiti gezici uzay kayası yaparız. Bu asteroit ve altından sarkan Analemma Kulesi gökyüzünde resimdeki gibi 8 şeklinde bir yol izler. 1 yıl içinde göklerde dev bir sekiz rakamı çizerek Dünya ülkelerini dolaşır (tıpkı Güneş’in 1 yılda gökte çizdiği 8 gibi; yani gökdelene ismini veren Günsekizi -İng: Analemma- olgusu).

Böylece bir gün New York üstünde ve başka bir gün de Dubai üstünde durabilir. Emin olun ki bu durumda Dünya ülkeleri kendi şehirlerinde olimpiyat düzenleme talebinde bulunmaktan daha amansız bir yarışa girecektir.

Uluslar Analemma (Günsekizi) gökdeleninin kendi şehirlerini ziyaret etmesini sağlamak için büyük paralar ödeyecektir. Ne de olsa gökdeleninin durduğu yerde uzay turizmi patlayacak ve uzaya çıkmak süper ucuzlayacak.

İlgili yazı: Güneş Enerjisi 30 Yılda 19 Trilyon $ Kazandıracak

 

Karbon nanotüpler

Bugün bu teknoloji hayal; çünkü henüz 30 cm uzunluğunda karbon nanotüp yapmakta zorlanıyoruz, nerede kaldı 130 bin km uzunluğundaki asansör kablosu yapmak? Hem de Analemma gökdelenini taşıyacak kadar kalın bir kablo!

Ancak, geleceğin dünyasında artan nüfusun konut ihtiyacını karşılamak için tüm ormanları ve tarlaları gökdelenlerle kaplamak istemiyorsak elimizdeki tek pratik çözüm bu. İnsanlık karbon nanotüplerde seri üretime geçtiği zaman bu hayali teknoloji de gerçek olacak.

İlgili yazı: Uzaya Merdiven Dayadık >> Yörüngeye roketle değil uzay asansörü ile çıkacağız

 

Nasıl çalışıyor?

İnsanların nefes alması için böyle bir gökdeleni havalandırmak kolay: Havayı aşağıdan çeker ve yukarı üflersiniz; ama su büyük problem. Elbette ki hidroforla 36 bin km yükseğe su basamayacağız. Öte yandan, yüz binlerce katlı bir gökdelene asansörle de su çıkaramayız; çünkü taşıma suyla değirmen dönmez.

Bu yüzden uzay gökdeleni Analemma Kulesi’nin en büyük sorunu içme suyu ve atık su dağıtımı olacak. Ancak, Dünya’da daha şimdiden Star Wars filmlerindeki gibi havadan rutubet çekip yoğuşturarak rutubeti suya dönüştüren nem buharlaştırıcıları tasarladık.

Analemma gökdeleni de su ihtiyacını atmosferdeki bulutlardan karşılayacak; ama her kıtaya bunun gibi bir gökdelen yaparsak uzayda dolaşan 7 gökdelen bulutları ve atmosferi kurutarak ciddi bir iklim felaketine yol açabilir. Dikkatli olmamız gerekiyor.

Güneş enerjisi

Neyse ki gökdelenin enerji ihtiyacını dünya iklimini tehlikeye atmadan karşılayabileceğiz. Bunun için tek yapmamız gereken şey binanın dış cephesini gün ışığından elektrik üreten güneş panelleriyle kaplamak. Bunu da halledince geriye bir tek sorun kalıyor: can güvenliği.

İlgili yazı: İnternette teknik takip ve gözetimi önleme rehberi

 

Yere düşerse

Kim Stanley Robinson’un Kızıl Mars romanında olduğu gibi, teröristler uzay asansörünü vurursa Analemma gökdeleni Dünya’ya düşerek gezegenin ekvatorunu en az üç kere kemer gibi saracak ve yoluna çıkan tüm şehirleri ezip yok edecektir.

Ayrıca uzaydaki asteroit de Dünya’ya çarpıp 65 milyon yıl önce dinozorları yok eden göktaşı çarpışması gibi büyük bir felakete yol açabilir. Bu yüzden uzay gökdeleninin Dünya’nın en iyi korunan binası olacağını söyleyebiliriz.

İlgili yazı: Asteroit Madenciliği Başlıyor

 

Sıkılınca paraşütle şehre inersiniz

Gökdelende oturanlar asansörle Dünya’ya inecekler ve en alt kattan, örneğin Manhattan’daki Central Park’tan kalkan helikopterler veya yolcu dronlarıyla şehre iniş yapacaklar. Ancak, çılgın sporcuların uzaydan New York’a dalış yapması veya alt katlardan parka paraşütle atlaması da mümkün.

Gökdelenlerde üst katlar daha pahalı olduğu için 36 bin km yüksekteki dairelerin astronomik rakamlara satılacağını düşünebilirsiniz. Ancak, böyle bir gökdelen inşa edilirse daireleri sadece zenginlerin ve şirketlerin doldurması mümkün değil.

Bizzat uzay asansörünün fiyatları aşağı çekeceğini düşünürsek Analemma gökdeleninin, New York daire fiyatlarından daha pahalı olmayacağını söyleyebiliriz. Bu bağlamda alt katlarda iş yerleri ve AVM’ler, orta katlarda konutlar ve üst katlarda cami, kilise, havra ile diğer tapınaklar yer alacak.

İlgili yazı: CERN Proton Çarpıştırıcısı 5 Yeni Parçacık Keşfetti

 

Analemma ve uzay mühendisliği

Ayrıca gökdelenin uzunluğu boyunca çeşitli katlarda uzay iskeleleri olacak ve uyduları yerden fırlatmak yerine bu iskelelerden yörüngeye bırakacağız. Ardından uydular küçük roketlerini ateşleyerek istenen yörüngeye yerleşecekler (Örneğin, uzay istasyonu 420 km ve GPS uyduları da 20 bin km yüksekte dönüyor).

Uzay gökdeleni de yükseklik ve hızını manevra roketleriyle koruyacak. Bu bağlamda, yakıttan tasarruf etmenin en iyi yolu az yakıtla 10 yıl çalışan süper hafif iyon motorları kullanmak. Bu teknoloji şimdiden yörüngedeki uyduların yörüngesini korumakta kullanılıyor.

Ayrıca yerden 10 km yüksekteki katlarda oturanlar, gökdeleninin yörünge hızı sayesinde her gün 40 dakika daha fazla gün ışığı görecekler. Bütün bunlar gündüzlerin uzaması dışında, gökdeleninin aşırı ısınması ve soğuması gibi ek sorunlara yol açacak.

Masayuki Sono ve Ostap Rudakevych yönetimindeki Clouds Architecture Office mimarlık bürosunda tasarlanan Analemma Kulesi bu tür sıra dışı sorunlarla başa çıkmak için en gelişmiş uzay teknolojilerini kullanacak.

İlgili yazı: Asteroitten Uzay Gemisi Olur mu?

 

1,2 km boyunda U şekilli gökdelen

İstanbul trafiğinde birçok yerde U dönüşü yapmak yasak; ama Yunan mimar Ioannis Oikonomou, New York’un emlak sorununu çözmek için 1200 metre uzunluğunda olan U şekilli bir gökdelen tasarlamaya karar verdi.

İki ucu yere dönük at nalına benzeyen bu gökdelenin ayakları tıpkı ters U harfi gibi tepeden birleşecek. Sıradan bir gökdelenin tersine, havaya doğru sırık fasulyesi gibi yükselmeyen bu gökdelen, aslında tepeden birleşerek birbirine destek olan 610 metre yüksekliğindeki iki kuleden oluşacak.

At nalı gökdelenler uzay asansörü gibi uçuk teknolojiler gerektirmeyecek ve çok daha ucuza mal olarak önümüzdeki 30 yılda büyükşehirlerdeki konut sorununu çözecek. Ancak bunların bir faydası daha var:

Kapalı iklimlendirme sistemine sahip olan bu tür gökdelenler, küresel ısınmaya karşı ilk sera kentler (arkolojiler) olarak hizmet verecek ve öncelikle Hindistan gibi gelecek 20 yılda ağır çöl sıcakları görülecek olan ülkelerde inşa edilecek. İnsanlar sıcaktan korunmak için dev gökdelenlerde yaşayacak.

İlgili yazı: NASA’nın 10 Bin Katrilyon Dolarlık Asteroit Seferi

 

Çılgın mimar

Yunan mimar Ioannis Oikonomou tarafından Oiio Studio mimarlık bürosunun reklamını yapmak için çizilen çılgın gökdelene Big Bend adı verildi: Türkçe Büyük Kıvrım anlamına gelen Big Bend, aslında Texas’taki bir ulusal parkın adı ve ismini Rio Grande nehri üzerindeki Santa Elena kanyonunda bulunan geniş dönemeçlerden alıyor.

Doğrusunu isterseniz Yunanlı mimarın at nalı gökdelen fikrini çok tuttum; çünkü iş dev gökdelen yapmaya gelince elimizdeki en mantıklı çözüm bu. Hem depreme, hem rüzgara dayanıklı ve sadece iki adet 610 metrelik kule fiyatına mal olacak makul bir proje.

Dolayısıyla New York göklerinde asteroitten sarkan uzay gökdeleni Analemma Kulesi’nden önce, at nalı şeklindeki Big Bend gökdelenini görebiliriz. Ancak, Analemma Kulesi de bu yıl kurulacak olan uzay milleti Asgardia yurttaşlarının yaşayacağı ilk uzay şehri olabilir.

2020’ye dek New York’ta dikilecek en yüksek binalar