En Küçük Uzay Gemisi Fırlatıldı: Starshot Yıldız Çipleri

Starshot dünyanın en küçük uzay aracını yörüngeye fırlattı. Artık uzayı yıldız gemisi Atılgan yerine kredi kartından küçük “yıldız çipleriyle” keşfedeceğiz. Rus iş adamı Yuri Milner’ın Starshot projesi, Dünya’ya en yakın yıldız olan Alpha Centauri’ye ışık hızının yüzde 20’siyle giden lazer yelkenli yıldız çipleri gönderecek.

Kredi kartından küçük yıldız gemileri

Bugünkü teknoloji ile uzayda ışık hızının beşte biriyle giden ve komşu yıldızlara sadece 20 yılda ulaşan Atılgan benzeri büyük yıldız gemileri inşa edemeyiz. Ancak, küçük ve hızlı uzay sondaları yapmanın önünde bir engel yok.

Bu yüzden Rus iş adamı Yuri Milner ve Stephen Hawking, uzay gemisi yerine lazer yelkenli yıldız çipleri üretmeye karar verdiler. Projeyi de Breakthrough Starshot olarak adlandırdılar.

Starshot projesi kapsamında Dünya’da dev lazer topları inşa edilecek ve bunlar uzaya Yıldız Savaşları’ndaki Ölüm Yıldızı gibi ateş edecekler. Güçlü lazer ışınları Dünya yörüngesindeki mini uzay sondalarına takılı olan lazer yelkenlerini büyük bir hızla itecek.

Böylece kredi kartından küçük binlerce yıldız çipi komşu yıldızlara 20-50 yıl içinde; yani bir insan ömrü süresinde ulaşacak. Breakthrough Starshot bu küçük sondaları geliştirmek için şimdiden uzaya prototip yıldız çipleri gönderdi. Bunlar küp uydulardan bile daha küçükler.

İlgili yazı: Düz Dünya Teorisini Çürüten 12 Kanıt

 

Dünyanın en küçük uyduları

Patates cipsi veya tuzlu kraker boyundaki 5 prototip yıldız çipinin kendi antenleri, cayrosu (yön-yönelim tayin sistemi), elektrik üretmek için güneş panelleri, manyetik alan ölçerleri (pusula) ve hatta bilgisayarları var.

1 kenarı 3,4 cm olan kare şekilli çiplerin yüzey alanı 12 santimetrekare ve bu süper hafif sondalar sadece dört adet kağıt 5 lira ağırlığında. 6 deneysel yıldız çipi bu yıl 23 Haziranda Hindistan yapımı bir roketle uzaya fırlatıldı. İki Avrupa uydusunu yörüngeye taşıyan roketin içinde toplam üç kredi kartı kadar yer kaplayan 6 yıldız çipi vardı!

İlgili yazı: İnternetinizi Uçuracak En İyi 10 Modem

 

Hızlı gitmek için küçük ve hafif

Starshot genel müdürü ve eski NASA Ames Araştırma Merkezi direktörü Pete Worden, “Bunlar yıldızlar arası mesafelere göndereceğimiz sondaların ilk versiyonları” dedi.

Starshot yıldız çiplerinden ikisi roketle taşınan eğitim amaçlı mikro uyduların dışına takıldı. Bunlardan biri Letonya’nın uydusu Venta ve diğeri de İtalyan uydusu Max Valier. Geriye kalan dört yıldız çipi de Max Valier uydusundan ayrıca uzaya salınacak.

Starshot çipleri şu anda California ve New York’taki yer istasyonlarıyla sağlıklı bir iletişim kuruyor. Amaçları ise mini bilgisayar devrelerini ve mikro antenleri test etmek. Böylece küp uydulardan daha küçük uzay araçlarının bile düzgün çalışmasını sağlamak.

Sonuçta komşu yıldızlara gidecek kadar hafif ve ekonomik yıldız çipleri yaparsak bunları Uranüs, Neptün ve Plüton’u araştırmakta da kullanabiliriz. Hatta çok daha zayıf lazer ışınlarıyla çekirge sürüsü gibi binlerce yıldız çipini bu gezegenlere yollarız. Böylece Güneş Sistemi’nin en uzak köşelerini ucuza keşfederiz.

İlgili yazı: İnternette teknik takip ve gözetimi önleme rehberi

 

Starshot ne zaman gidiyor?

Starshot Projesi 20-30 yıl içinde bize sadece 4,37 ışık yılı uzaktaki Alpha Centauri ikili yıldız sistemine yıldız çipleri göndermek istiyor. Lazer yelkenli bu çipler hedefine 2050’de ulaşacak. Üstelik Alpha Centauri aslında üç yıldızdan oluşan bir sistem ve Dünya’ya en yakın yıldız da diğer iki kardeşinden daha uzakta dönen Proxima Centauri.

Proxima Centauri Güneş’ten daha küçük bir kırmızı cüce ve yörüngesinde Proxima b adlı Dünya benzeri bir gezegen var. Starshot yıldız çipleri bu gezegenin yanından hızla geçerken fotoğraf çekecek ve gezegende hayat olup olmadığına bakacaklar.

Adını Dünya’nın uzaya çıkan ilk insandan, yani Yuri Gagarin’den alan Yuri Milner; 10 milyon yıl içinde 100 milyon dolar harcayarak lazer ışınlı itiş sistemini (lazer yelkenlerini) test edecek ve her şey yolunda giderse 2030’dan sonra Proxima Centauri’ye yılda 200-300 yıldız çipi göndermeye başlayacağız.

Birlikten güç doğar

Bu da 10 yılda 3000 sondanın gönderilmesi anlamına geliyor. Sebebi de uzay sondalarının yolda bozulma ihtimaline karşı yedekli gitmesi. Ayrıca sondalar tek başına analiz yapamayacak kadar küçükler; ama sürüler halinde giderken proxima b gezegenin detaylı haritasını çıkarabilirler.

İlgili yazı: Mobil İnternette Video İzleme Rehberi

 

En büyük eksik

Her şeyden önce yıldız çipleri Proxima Centauri’ye ulaşamasa bile Güneş Sistemi’nin keşfini kolaylaştıracaklar. Örneğin, komşu yıldızlara 20 yılda giden yıldız çipleri daha yavaş bir hızla Mars’a 2 gün, 1 hafta veya 1 ayda gidebilir, Jüpiter’e ise 2 ayda ulaşabilir! Bugün Mars’a 6 aydan önce gitmek mümkün olmadığı için bunlar rekor süreler.

Hatta bunları uzaya park ederiz ve kulaktan kulağa sohbet eden insanlar gibi uzayın derinliklerinde bir kablosuz internet ağı kurarlar. Böylece Jüpiter’den Dünya’ya lazer internet ile çok hızlı çalışan bir iletişim hattı kurarız.

Öyle ki gelecekte Jüpiter’e tatile gidecek olan torunlarımız internet yavaşlamadan (lag) olmadan Dünya ile online video oyunu bile oynayabilirler. Şaka bir yana, bugün Satürn çevresinde son turlarını atan Cassini uzay aracı bize büyük miktarda araştırma verisi yolluyor.

İlgili yazı: Vücudunuzun Yarısı Başka Galaksiden Geliyor

 

Gitmek kolay. Peki durmak?

Ancak bant genişliği yetersiz, yani sinyal zayıf olduğu için bunlar Dünya’ya çok yavaş bir hızla geliyor. NASA durumu iyileştirmek için şimdiden lazer internet testlerine başladı. Starshot yıldız çipleri de önümüzdeki 20 yılda Neptün ile Dünya arasında lazer ışınlarıyla internet bağlantısı kurmayı sağlayacak.

Bu da Mars’taki uzay araçlarını Dünya’dan sanal gerçeklik ve telepatik internetle kontrol etmenin önünü açacak. Tabii ilk uzay turistleri de Mars’ı kızıl gezegene gitmeden sanal gerçeklik ile gezebilecekler. Bu sebeple uçuk Starshot projesini desteklememiz gerekiyor.

Yine de yıldız çiplerinin Alpha Centauri’ye 20 yılda gitmesi, fren yapıp sisteme park ederek Dünya benzeri gezegenler aramaktan çok daha kolay; çünkü duramayacak kadar hızlı gidecekler. Neyse ki fizikçiler bunun da bir çözümünü buldu.

Proxima Centauri’ye 20 yılda değil de 100 yılda gidersek, yani daha yavaş gidersek yıldız çipleri doğal yollarla fren yaparak yabancı bir yıldız sistemini ilk kez keşfedebilirler. Peki bu nasıl olacak? Onu da Güneş Yelkeni ile 3 Günde Mars’a Gidelim yazımda anlattım. İyi okumalar.

¹Breakthrough Initiatives