7 Adımda Yeni Tesla Yol Haritası

Elon Musk, 10 yıla yönelik yeni Tesla planını açıkladı. İçinde neler var neler: Öncelikle altyapı girişimcisi olarak evlerin çatısındaki güneş panelleriyle Powerwall “ev pillerini” birleştirecek. Elektrikli kamyonet ve yolda kendini sürmeyi öğrenen akıllı arabalar üreterek Uber gibi kiralık araç ekonomisine geçecek. 7 adımda görelim.

• Spor araba gibi pahalı bir elektrikli otomobil üret.
• Bunu meraklılara satıp daha hesaplı bir elektrikli otomobil üret.
• Bunu satıp daha da ucuz bir elektrikli otomobil üret.
• Bütün bunları yaparken güneş panelleri, elektrikli otomobil pilleri ve ev pilleri (Powerwall) gibi elektrik üretirken sera gazı açığa çıkarmayan, yani küresel ısınmaya yol açmayan temiz enerji tesislerine yatırım yap.

 

Güzel değil mi?

Popular Science Türkiye Haziran 2016 sayısında yazdığım gibi altyapı olmadan girişimcilik olmaz ve Elon Musk güneş enerjisi ile altyapı girişimciliğine yatırım yaptı. Bir kere Tesla Model S ile rekabetçi fiyatlarla satılan kullanışlı bir elektrikli oto üretti.

İkincisi, 2017’den itibaren yılda 35 gigawatt saatlik elektrikli otomobil pili üretecek olan güneş enerjili Tesla Gigafactory’yi kurarak Tesla arabaların temel ihtiyacı olan pil üretimini kendi yapmaya başladı.

Bütün bu gelişmeler olurken, Tesla şirketi 2016 yılında SolarCity güneş enerjisi şirketini 3 milyar dolara satın almak için teklif de verdi. Elon Musk zaten şirketin hisselerinin yüzde 22’sine sahipti ve bu hamle ile güneş ışığından elektrik üreten temiz enerji sektörüne girmek istediğini göstermiş oldu.

İlgili yazı: Güneş Enerjili Otoyollar >> Fransa temiz enerji için yollara güneş paneli döşeyecek

 

Tesla ve gelecek 10 yıl haritası

Tesla öncelikle sürdürülebilir temiz enerji şirketi olmak istiyor. Bunun için sihirli formülü evlerin çatısına güneş paneli yerleştirmek ve bu panellerle konutların elektriğini üretmek.

Gündüz üretilen elektriği gece kullanmak için enerjiyi Powerwall ev pillerinde (duvar pillerinde) depolamak ve bu pillerle aynı zamanda Tesla elektrikli otoları sabah kullanmak üzere şarj etmek. İşte altyapı girişimciliği budur.

Tüm altyapınızı veya en kritik noktalarını kendiniz kurarsınız piyasada sürdürülebilir rekabet gücü kazanırsınız. Bunun için elbette para, istikrarlı ekonomi ve devlet desteği lazım; ancak ayrıntıları Popular Science Türkiye’de anlattığım için burada sadece Tesla yol haritasına odaklanacağım.

Tesla’nın yeni ana planı

• SolarCity üretimi çatı güneş panelleriyle Powerwall ev pillerini birleştirmek
• Elektrikli otomobillerin yanı sıra elektrikli kamyon, kamyonet, otobüs, TIR üretmek (yani elektrikli taşıtları sürdürülebilir kârlılık için tüm segmentlere yaymak)
• Son zamanlarda Tesla otomobillerin otopilot özelliğini kullanan sürücülerin yaşadığı kazaları önlemek için trafikte insanlardan 10 kat güvenli giden ve kendini süren akıllı Kara Şimşek arabalar üretmek (Bunlar yapay zeka ile yol durumunu öğrenerek İstanbul trafiğinde bile kaza yapmadan gidecekler)
• Son olarak da Uber tarzı kiralık araç ve paylaşım ekonomisine geçmek.

 

Nasıl yapacak?

Bütün bunları kısa özet halinde yazmak kolay ama uygulamak zor. Elon Musk, ABD Batı Saati ile 20 Temmuz Çarşamba akşamı güncellediği Tesla blogunda¹ bütün bunları nasıl yapacağını da anlattı:

Öncelikle benzin, dizel ve kömür gibi fosil yakıt üretiminden tümüyle çıkarak sürdürülebilir güneş enerjisi ekonomisi kurmak istiyor. Böylece Tesla otomobilleri, güneş panellerini, Powerwall ev pilini ve elektrikli oto akülerini üretirken bile merkezi elektrik şebekesine, dolayısıyla fosil yakıtlara bağlı kalmayacak.

Kısacası merkezi ekonomi yerine dağıtık ekonomiye geçerek hem maliyetleri düşürecek hem de büyük enerji şirketleri, devletler ve bankaların ekonomiyi kendi çıkarlarına göre maniple etmesinden daha az etkilenerek ekonomik bağımsızlığını ilan edecek. Bana göre bu dünyanın en büyük altyapı girişimciliği hamlesi ve teknolojik tekilliğin yaklaştığını gösteren önemli bir ipucu.

İlgili yazı: İnternetinizi Uçuracak En İyi 10 Router Modem

 

Yeni otomobil

Tesla aynı zamanda Model 3’ü geliştiriyor. Tesla Model S ve X’in tersine salt alüminyumdan değil, çelik-alüminyum karışımından üretilen Model 3; 74 bin dolarlık fiyatıyla lüks segmente ait model X’in tersine, orta sınıfa yönelik bir otomobil olacak. Aynı zamanda konutlardaki güneş enerjisi panelleriyle şarj olmak üzere optimize edilecek.

Tesla bu entegrasyonu tamamlamak için güneş panelleri üreten SolarCity şirketini satın almak da istiyor. Hatta uzmanlar bu kararı eleştiriyor, çünkü Tesla’nın Model 3’te kâra geçmesi için en az 500 bin otomobil satması, dolayısıyla bunları 2018’e yetiştirmesi gerekiyor.

Yine de Elon Musk ve şirketin diğer paydaşları 2,5-3 milyar dolarlık satın almanın şirket kasasını boşaltarak Model 3’e sabotaj yapacağını düşünmüyor. Buna göre, Model 3’ün evlerde daha kolay şarj edilmesi, elektrikli şarj istasyonlarından daha ucuz bir alternatif sunacak ve otomobil fiyatının ikinci kalemi olan yol maliyetlerini azaltacak.

İlgili yazı: Geleceğin Otomobili >> BMW şirketi Mini, renk değiştiren sürücüsüz elektrikli araba tasarladı

 

Gigafactory

Tesla şirketi Panasonic’le işbirliği yaparak ucuz ve güvenilir lityum-iyon piller geliştiriyor ve bunları Nevada’da kurulan Gigafactory’de üretecek. Çölde kurulan fabrika enerji ihtiyacını güneş ışığından elektrik üreterek karşılıyor. Bunun için de SolarCity panelleri kullanılıyor.

Bu entegrasyon sayesinde Amerikalılar tek bir ürün paketi satın alarak evlerinde merkezi devletin en önemli kontrol aracı olan enerji tekelinden kurtulmuş olacaklar. SolarCity güneş panellerini kuracak, Powerwall ev pilini takacak ve Tesla Model 3 bununla şarj edilecek.

Nitekim üniter ulus devletler iki ana kalemde vatandaşları kontrol ediyorlar: Enerji ve iletişim. Enerji olmadan iletişim olmaz.

Örneğin, toplumsal olaylarda internet kesilse de başka kanallardan haber alabilirsiniz; ama elektrik kesilirse Ortaçağ karanlığına gömülürsünüz. Elon Musk bu yüzden “Tesla ve SolarCity iki ayrı şirket olarak kalırsa başaramayız” diyor.

İlgili yazı: S modeli suda gidiyor ve BMW şekil değiştiren araba geliştiriyor

 

Tesla Semi

2017’de duyurulması planlanan Tesla Semi Amerika’nın ilk yaygın elektrikli uzun aracı (TIR) olacak. Ancak bu daha başlangıç: Elon Musk daha küçük olmakla birlikte daha çok koltuğa sahip yeni bir elektrikli belediye otobüsü geliştirmek istediğini de söylüyor.

Maliyet sorunu

Sizce neden metro ve banliyö trenleri pille gitmek yerine şebeke elektriği kullanıyor? Neden İstanbul’da seksenlerin başında kullanımdan kalkan troleybüsler de şebeke elektriği kullanıyordu? Bunun sebebi otobüs ve kamyonların çok enerji tüketmesi. Bunlar elektrikli olsa kısa sürede pili biterdi.

Bu nedenle Elon Musk yeni elektrikli otobüsü sadece ekspres hatlarda kullanacak. Bu otobüslerin her durakta yolcu alması maliyeti artırıyor. Sonuçta pilli otobüsler henüz dizel otobüslerle rekabet edecek düzeyde değil.

İlgili yazı: 100 km’de 0 Litre Yakan Araba >> Dünyanın ilk güneş enerjili spor otomobili Immortus

 

Maliyetler nasıl düşer?

Üretim müdürlerinin ve CEO’ların bildiği gibi bu bir optimizasyon sorunu ve temelde enerji optimizasyon sorunu. Ancak enerjiyi kullanmanın yolu da iletişimden geçiyor. Elon Musk bu nedenle hem elektrikli otobüsler hem kamyonlar hem de otomobiller için yapay zeka geliştirmeye odaklanıyor.

Özetle bütün elektrikli taşıtlar Google’ın 5 yıldır kullandığı servis araçları gibi trafikte otopilotla gidecek. Hepsi kara şimşek olacak. Böylece hem resimde gördüğünüz gibi Türkiye’de trafik kazaları azalacak hem de yoldan araba geçmezse hep yayaya yeşil yanan trafik ışıklarında olduğu gibi akıllı otolar sinyalizasyon sistemine entegre edilecek.

Bu sistemi elektrikli otobüslere uyguladığımız ve bunları yeni model uzun ömürlü pillerle donattığımız zaman, tüm duraklarda durduğu halde pili bitmeyen kullanışlı toplu taşıma araçları üretmiş olacağız; çünkü trafiğin optimize edilmesi pil tüketimini de azaltacak.

 

Trafik kazalarını azaltacak

Amerika’da bugüne dek Tesla otopilotuna bağlı en az bir ölümlü kaza gerçekleştiği ve Tesla’nın pil tüketimi de bilgisayarla optimize edildiği için Elon Musk’ın yapay zeka destekli Kara Şimşek otomobiller geliştirmesi şart.

Elon Musk, Tesla otopilot “doğru kullanıldığı zaman arabayı kullanan insan sürücülerden çok daha güvenli” diyor. Tesla otopilot ortalama bir Amerikalı sürücüden 10 kat iyi araba kullandığı zaman, beta etiketi kaldırılan devrimsel sistem yaygın kullanıma geçecek.

İlgili yazı: Dünyanın İlk Uçan Motosikleti Aero-X

 

Kadın sürücüler neden deneyimsiz?

Öncelikle erkeklerden çok daha iyi araba kullanan, hem güvenli hem de hızlı araç kullanan kız arkadaşlarım olduğunu belirteyim. Bunun nedeni sık araba kullanmaları.

Ancak, ülkemizde kadınlar genellikle araba kullanmıyor ve erkeklerden daha az trafiğe çıkıyor. Bu nedenle kadın sürücüler erkeklere göre ortalama olarak daha az tecrübeli. Bunu çözmenin tek yolu ise kadınların daha çok trafiğe çıkması. Belki bu sayede yollarımız daha güvenli olur.

İlgili yazı: Uçan Arabalar Satışa Sunuldu

 

Tesla ile ne ilgisi var?

Çok ilgisi var: Az önce elektrikli araçlarda enerji optimizasyonu için araba kullanmayı kendi kendine öğrenen yapay zeka destekli robot Kara Şimşek arabalar şart dedik. Peki bu arabalar kendini kullanmayı nasıl öğrenecek? Elbette trafiğe çıkarak!

Oysa erkekler bile günlük mesai saatinin maksimum yüzde 10’unda araba kullanıyor. Birinci kuşak aptal otopilotların trafikteki insan faktörü nedeniyle zor yollarda çoğu zaman kapalı duracağını düşünürsek durumu anlıyoruz. Otopilotların yolları öğrenmesi uzun sürecek.

İlgili yazı: Bill Gates’e Göre Dünyayı Kurtaracak 3 Teknoloji >> Güneş yakıtı, elektrikli boya ve yakıt pili

 

Uber paylaşım ekonomisi

Paylaşım ekonomisinin temellerini EticaretMag için sevgili Erhan’la yaptığım 500 Startups söyleşisinde ele almıştık; ama burada Uber’in mobil uygulama ile otomobil kiralama ve kiralık sürücü çağırma sistemini özellikle vurgulamak istiyorum. Elon Musk, Tesla otomobillerin otopilotunu Uber sistemiyle eğitecek.

Bunun için önce Tesla Model 3 satın alacaksınız. Sonra bunu işiniz ve aileniz için kullanacaksınız. Ardından eve park edeceksiniz ve arabaya ihtiyacı olan bir arkadaş sizin arabanızı Bitaksi ile taksi çağırır gibi kiralayacak.

Böylece arabanız garajdan kendiliğinden çıkıp yolcuyu alacak. Yolcu da size taksi parası ödeyecek. Bunun bir kısmını Tesla şirketi alacak. Gerisi hesabınıza yatacak. Hatta Tesla aracınız yolcuyu otopilotla evine bırakırken siz de sürücü koltuğunda şekerleme bile yapabilirsiniz.

Şimdiden Los Angeles trafiğinde aracı otopilota alıp yolda uyuyan sürücüler var. Tek sorun güvenlik sorunu. Dengesiz bir yolcu otomobile veya size zarar verebilir; fakat gerçek hayatta sadece bir taksi sürücüsü kadar risk almış olacaksınız. Riski gündüz vakti güvenli rotalarda hizmet vererek azaltabilirsiniz.

 

Model 3 gerçek Kara Şimşek

Söz konusu sistem sayesinde Tesla otolar hem sürücülere hem şirkete gelir sağlayacak hem de trafikte daha çok vakit geçirerek kendini sürmeyi öğrenecek (tabii otomobilin yıpranma hızı artacak).

Buradaki en büyük sorun ise teknoloji değil, Tesla’nın ekonomik performansı. Bu şirket 12 çeyrektir az da olsa zarar ediyor ve sürekli sübvanse ediliyor. Elon Musk, “2016 sonbaharında nihayet kâra geçeceğiz diyor² ve ilk 10 yıllık yol haritasını büyük ölçüde başardık ama bu basit bir plandı” diye ekliyor. Karmaşık yeni planı uygulamaksa daha zor olacak.

İlgili yazı: Atoma Veri Kaydeden Hard Disk

 

Enerji ekonomisi

Şimdi Tesla’nın yeni planını resimli 7 adımla özetleyelim. Görseler eşliğinde Elon Musk’ın çılgın fikirlerinin hayatımızı nasıl değiştireceğini görebiliyoruz. Zaten baskıcı ve tekelci ekonomik sistemler yerine, doğrudan internet demokrasisine dayalı dağıtık ekonomilere geçmek istemez miyiz?

Doğrusu kanunen başkasının kaçak elektrik kullanım bedelini bizim ödemek zorunda olduğumuz bir ülkede yaşadığımızdan, Elon Musk’ın başarıya ulaşmasını canı gönülden istiyorum. Kendi elektriğimizi güneş panelleriyle kendimiz üretelim ve bir kuruş elektrik faturası ödemeyelim.

Hele izlemediğimiz TV kanalları için alınan kesilen haraçlar faturamızdan hiç tahsil edilmesin. Para ekonomisinden veri ekonomisine ve nihayet enerji ekonomisine geçmek için Tesla’nın dağıtık teknoloji ve iş modellerinin bir an önce yaygınlaşması gerekiyor (enerji ekonomisini ayrıca yazacağım).

 

1. Güneş paneli ve pil entegrasyonu

Tesla’nın amacı Model X ve Model 3’ün çatıdaki güneş panelleriyle dolan bir duvar piliyle (Powerwall) şarj edilmesini sağlamak. Powerwall sistemi güneş paneli ve duvar pilini birbirine bağlıyor. Akıllı sistem internet üzerinden ve Tesla tarafından gözetlenebiliyor. Kısacası gerçek dağıtık ekonomi gelmeden önce devlet kontrolünü şirket kontrolüne geçecek ama bu çok daha insani bir sistem.

 

2. Altyapı tesisleri rekabetçi ürün olacak

Bu ne demek? Bu hayalini kurduğumuz elektrikli Kara Şimşek arabalar için önce kendi elektriğini kendi üreten düşük maliyetli, yapay zeka destekli, süper ucuz fabrikalar kurmak demek. Tesla 2022’de üretim verimliliğini 10 kat artırmayı düşünüyor. Böylece otomobiller, güneş panelleri ve piller ucuzlayacak.

 

3. İnsan sürücüden 10 kat güvenli otopilot

İstanbul yollarında kaza yapmamak için trafik kurallarına uymak yetmez. Aynı zamanda diğer sürücülerin trafik kurallarını çiğneyebileceğine hazırlıklı olmanız lazım. Örneğin kavşakta öncelik benim diye geçerseniz kaza yapabilirsiniz.

Bunun için bize Kara Şimşek K.I.T.T. gibi zeki otomobiller lazım. Tamam, bunlar insan gibi konuşamazlar ama insandan iyi araba kullanabilirler. Elon Musk’a göre bunun için Tesla otomobiller toplam 10 milyar km’lik sürüş deneyimine sahip olmalı. Bu da 5,5 yıl alacak.

 

4. Tesla kamyonet

Tesla yalnızca otomobil satarak kâr elde edemez. Bu sadece mercimek çorbası satan bir lokanta açmaya benzer. Bu sebeple kamyonet, otobüs, kamyon işine de el atmak istiyor. Resimde bir Tesla forum üyesinin hayali tasarımını görüyorsunuz. Belki de elektrikli kamyonet buna benzeyecek.

 

5. Tesla TIR

Tesla uzun araç (TIR) işine de girmek istiyor. Zaten Mercedes gibi birçok firma, özellikle İskandinav ülkelerinde şehirlerarası yük taşımacılığını sürücüsüz robot kamyonlarla yapmak istiyor. Ancak Tesla acele etmek zorunda. Rakip şirket Nikola Motor Company elektrikli TIR üzerinde çalışıyor.

 

6. Tesla otobüs

Tesla elektrikli otobüs yolcu kabininde iki yanda bulunan yerden yüksek olan koltuk sıralarını kaldırarak hem daha çok oturan yolcu taşıyacak hem de dur-kalkta sarsıntıyı önleyecek. Bunun dışında pil tüketimini azaltmak için sadece ekspres duraklarda çalışacak.

Resimde ise Song Youzhou’nun tasarladığı yüksek otobüsü görüyorsunuz. Bu otobüs şehirde tercihli yol açma ihtiyacını ortadan kaldırıyor. Tramvay rayları üzerinde normal trafikteki araçların üstünden gidiyor. Ne trafiğe takılıyor ne de trafiği engelliyor. Keşke Tesla buna destek olsa.

 

7. Tesla ile paylaşım ekonomisi

Elon Musk Tesla otopilotun trafikte insandan 10 kat güvenli araba kullanmayı öğrenmek için 10 milyar km sürüş tecrübesine ihtiyacı olduğunu söylüyor. Bunun için Tesla otomobil sahipleri kullanmadıkları zaman araçlarını bilgisayarla başkalarına kiralayacaklar.

Bitaksi ve Uber benzeri bu sistemde Tesla araçlar otopilotla çalışarak yolcuyu eve bırakacak ve böylece hızla sürüş tecrübesi edinecek. Peki sizce bu 7 seçenekten hangisi dünyada daha önce kullanıma girer? Aşağıda yazın.

Tesla otopilot