Uzay Turizmi Başladı >> Roketten balona uzayda tatil yapmanın en ilginç 10 yolu
Eskiden parayı veren düdüğü çalar diyorduk. Hâlâ öyle, ama şimdi parayı veren uzaya çıkar diyoruz. Soğuk Savaş yıllarındaki uzay yarışı artık uzay turizmi oldu. İşte size uzay uçaklarından “şişme balon” uzay otellerine kadar uzayda tatil yapmanın en ilginç 10 yolu.
1. Uzay Gemisi İki
Virgin Galactic’in karizmatik lideri Richard Branson yıllardır uzaya turist taşımak istiyor ve bunun için de iki gövdeli garip bir uçağın arasından fırlayarak uzaya uçan iki uzay taksisi geliştirdi. Bunlar kendilerini taşıyan uçak sayesinde havadan kalkış yapacak ve taşıdıkları turistleri uzayın sınırına kadar götürüp dünyaya geri dönecekti.
Ancak şirketin ikinci pilotunun Ekim 2014’te gerçekleşen talihsiz kazada hayatını kaybetmesinin ardından Branson planlarını ertelemek zorunda kaldı. Yine de zaman hızla akıyor. Beyaz Şövalye İki adlı jet motorlu kargo uçağından kalkış yaparak atmosferin bittiği sınıra yolculuk edecek olan Uzay Gemisi İki’nin (yeni turistik uzay taksisi) test uçuşları Şubat 2016’da başlıyor.
Sesten 3,5 kat hızlı
Roket motoru sayesinde hızı saatte 4200 km’ye ulaşacak olan uzay taksisi, küçük yakıt deposu nedeniyle uzayda sadece 5 dakika kalacak. Aslında yörüngeye oturmadan tıpkı kıtalar arası balistik füzeler (ICBM) gibi bir eğri çizerek dünyaya geri dönecek.
Yine de bu bile meraklı zenginlerin kişi başına 250 bin dolar ödemesine yeterli. 2,5 saatlik uçuşta 5 dakika için 110 km irtifaya ulaşan uzay taksisi, aynı zamanda NASA’nın mikro yerçekimi ortamında yapılmak üzere tasarladığı bilimsel deney platformlarını da uzaya taşıyabilecek.
Tabii 5 dakikalık bir deney için NASA’yı ikna edebilir veya alçak yörüngeye birkaç yüz kiloluk yükleri taşıma garantisi verebilirse.
2. XCOR Lynx Mark II
Bob Geldof, XCOR Uzay Seferleri Şirketi’nin roket uçağıyla uzaya çıkmak için şimdiden yer ayırttı. 2 kişilik bu uçak da tıpkı Virgin Galactic’in uzay taksisi gibi sadece uzayın başladığı noktaya kadar yükselebiliyor ve yörüngeye oturmadan dünyaya geri dönüyor.
Ancak Virgin Galactic’in tersine uçaktan değil, New Mexico’daki Spaceport America’dan normal bir uçak gibi kalkış yapıyor.
Sadece iki kişilik uçağa şimdiden 250 uzay turisti kayıt yaptırmış durumda. Ancak, 100 bin dolar karşılığında bu uçak uzayın sınırında 30 dakika kalabiliyor. Bu sebeple de turistlere Virgin Galactic’in 6 kişilik uzay gemisinden daha fazla manzara sunuyor. 100 km irtifaya ulaşan ve uçak gibi inip kalkabilen Lynx Mark II’nin test uçuşları 2016’nın ilk aylarında başlayacak.
3. aırZeroG parabolik uçuş
Resimden de anlaşıldığı gibi airZeroG bir uzay taksisi değil, ama uzaydaki gibi ağırlıksız ortamı tecrübe etmenizi sağlıyor. Bu tür uçaklar dik açıyla hızla tırmanışa geçtikten sonra aniden pike yaparak (sinüs dalgası gibi havada yükselip alçarak) yolcuların birkaç saniye için ağırlıksız ortamı yaşamasını sağlıyor.
Ağırlıksız ortama alışık olmayan insanların kusmasına neden olan parabolik uçuşlar aynı zamanda “kusmuk uçağı” olarak da adlandırılıyor. NASA da astronotları bu tür uçaklarda eğitiyor ve uçakların ünlü yolcuları arasında fizikçi Stephen Hawking de bulunuyor.
3048 metre irtifaya 45 derecelik açıyla tırmanan pilot aniden pike yapınca uçaktakiler 40 saniye boyunca ağırlıksız ortam yaşıyor. Bunun deniz otobüsüyle Bakırköy’e giderken lodosa yakalanmaktan daha zorlayıcı bir olay olduğunu belirtmemiz gerekiyor.
airZeroG uçakları 2012’den beri turistler için uçuyor ve kişi başına 6645 dolar para alıyor. Fransa’daki Bordeaux-Mérignac havalimanından kalkan uçaklar Gascogne körfezi üzerinde uçuyor.
4. SOAR uzay taksisi
Adından da anlaşılabileceği gibi İsviçre Uzay Sistemleri tarafından geliştirilmekte olan bu mekiğin sloganı “Yüksel, havaya yüksel!”
Airbus yolcu uçağından bozma kabinde 40 kişi taşıdığı için yolcu başına maliyetleri düşüren yeni uzay taksisi yolculardan sadece 2473 dolar alacak. Fiyatı o kadar uygun ki yurt dışına 2 haftalığına tatile giden herkes bu parayı ödeyip uzaya çıkabilir.
Gerçi uzay uçağı 28 kişi ile kalkarsa 7200 dolar ödüyorsunuz, ama karşılığında kolunuza size özel Breitling S3 ZeroG kol saati takıyorlar. Uzay taksisi dediğimiz tüm taşıtlar Yörünge Altı Yeniden Kullanılabilir Hava Taşıtı olarak adlandırılıyor. Bunun İngilizce kısaltması olan SOAR kuş gibi havaya yükselmek anlamına geliyor.
SOAR uçağı yüksek irtifada uçan bir Airbus A300’ün sırtından kalkış yaparak uzaya yükseliyor. Ayrıca RKK Energeia’nın tasarlayacağı roket motoruyla çalışan üst kademe kullanıldığı zaman, SOAR alçak dünya yörüngesine 240 kg yük taşıyabiliyor. Bu da geleceğin ele avuca sığan küp şekilli mini iletişim uydularını toplu halde fırlatmak için yeterli. Aynı zamanda 30 kg’lık uzay çöpü toplama uydusunu da yörüngeye taşıyabilir.
5. G-Force One
Go ZeroG şirketi de ağırlıksız ortam turları düzenliyor ve bunun için özel modifiye edilmiş bir Boeing 727-200 uçağı kullanıyor. Her ne kadar insanın midesini kaldıran bir yolculuk olsa da şirket yetkilileri kendini cesur hisseden yolculara yemek servisi yapıyor, fotoğraflarını çekiyor, uçuşu videoya alıyor (kusarsanız rezil oldunuz) ve ağırlıksız ortam sertifikası veriyor. Hem de sadece 4950 dolara!
Şirketin uçakları Florida, Cape Canaveral ve Ft. Lauderdale pistleri ile Nevada, Las Vegas ve California San Jose’den kalkıyor.
6. Bloon
Bu da detaylarını daha önceki yazıda anlattığım uzay balonu. Peki balonla uzaya çıkarsanız astronot mu olursunuz, yoksa uzay baloncusu mu? Espri bir yana, havadan hafif helyum gazıyla doldurulan ve uzaya yükselen balonlar size saatlerce süren bir uzay gezisi sunuyor.
Aslında balon yüksek irtifada atmosferin incelmesi ve hava basıncının azalması yüzünden şişerek patlıyor. Ancak bu kontrollü bir süreç ve balon patlamadan önce paraşüt atarak yere sağ salim iniş yapıyorsunuz.
Roket motorlu uzay uçağı kullanmadığınız için ucuza ve güvenli uçuyorsunuz. Uzayda ve havada daha uzun süre kalıyorsunuz. 4 kişilik yolcu kabininde iki pilotla birlikte güzel bir uzay yemeği de yiyebilirsiniz. 🙂
Uçuşlar ne zaman başlıyor?
Şirkete göre ya bu yıl ya da 2017’de başlayan uçuşlarda kişi başına 119 bin dolar ücret alınacak. Bloon İspanya’daki Virgen del Camino’dan kalkarak 36 km irtifaya yükselecek. Bu yükseklik uzay sayılmaz ama en azından 36 km irtifada iki saat uçacak ve güneşin doğumuna tanıklık edeceksiniz.
Ardından içinde bulunduğunuz basınçlı gondola balondan ayrılacak ve iki dakika boyunca hızı kesilmemiş serbest düşüş (ağırlıksız ortam) keyfi yaşayacaksınız. Sonra paraşüt açılacak ve 30 dakika alçaldıktan sonra kalkış noktasından 480 km uzakta iniş yapacaksınız (yani geri dönüş için kendinize bir plan yapın!).
7. Ilyushın 76 MDK
Moskova yakınındaki Star City, Gagarin Kozmonot Eğitim merkezi’nden kalkış yapan bu modifiye İlyuşin uçağı Uluslararası Uzay İstasyonu’na (ISS) uçacak astronotların eğitilmesinde kullanılıyor. Aynı zamanda Ruslara ve diğer turistlere 2002’den beri ağırlıksız ortam uçuşları sunuyor.
Bugüne kadar 7000 kişi 4325 dolar para ödeyerek her uçuşta 25 saniye süren 10 ayrı ağırlıksız ortam tecrübesi yaşadı. Biletleri Rus turizm ajansı Country of Tourism satıyor.
8. Uluslararası Uzay İstasyonu (ıSS)
ISS insanoğlunun en büyük mühendislik başarılarından biri ve her seferinde Amerika ile Rusya’dan 7 kişiyi taşıyabiliyor. Ancak, dıştan bakınca bir futbol sahası büyüklüğündeki istasyon uzay turistleri için tasarlanmadı.
Her şeye rağmen bu daracık ve gürültülü ortam uzayda günlerce kalmak isteyen zengin turistlere gerçek uzay turizmi deneyimi yaşatabilir. ISS’te tatil yapacak kadar zengin ve şanslıysanız son 60 yılda uzaya çıkan 600 kişiden biri olacağınızı bilin. Ancak ISS’te kalmanın bedeli 52 milyon dolar.
Tabii mesele sadece para değil. ISS tam kapasiteli bir uzay oteli gibi gece gündüz turistlere hizmet veremez. Her seferinde sadece bir turist uzaya gidebilir ve astronotların zenginlere hizmet etmekten daha önemli işleri var: İnsan türünün geleceğini kurtaracak bilimsel araştırmalar yapmak gibi.
Ancak, Space Adventures’a 52 milyon dolar öderseniz (Karşılaştırma için: Hollywood filmlerinde en ünlü başrol oyuncuları 40 milyon dolar alıyor) uzayda 10 gün kalıyorsunuz. 54 yaşındaki şarkıcı Sarah Brightman ve Japon reklam zengini Satoshi Takamatsu ISS’e gitmek için başvuruda bulurdu bile. Tabii bunu Rus tarafı yapacak. Amerikalıların şimdilik uzay turizmiyle ilgisi yok.
9. Project M-55X
Rusların da uzay istasyonu ve ağırlıksız ortam uçuşlarına ek olarak yörünge altı uzay turizmi planları da var. Project M-55X kapsamında, aynı model uçaktan kalkacak olan roket motorlu C-21 uçuş modülü kısa bir süre için uzay sınırına kadar yükselerek geri gelecek.
Virgin Galactic’in Uzay Gemisi 2 sistemine benzeyen tasarımdaki modül 5 turisti taşıyacak ve tabii ki yeniden kullanılabilir bir tasarım olacak. Fiyatı belli olmayan bu hizmet için Gagarin merkezinde pilot eğitimleri sürüyor.
10. Bıgelow şişme uzay istasyonu
NASA’nın robot astronot haberlerinden uzayda inşaat yapmanın insanlar için ne kadar zor, yorucu ve pahalı olduğunu biliyoruz. Nitekim bugün insanlar Dünya yörüngesindeki uzay şehirlerinde yaşamıyorlarsa bunun sebebi uzay inşaatlarının yüksek maliyetleri.
Öte yandan, uzaya balonla çıkıyorsak uzayda şişme otel de tasarlayabiliriz. Bigelow şirketinin balon gibi şişen Genişleyebilir Faaliyet Modülü (BEAM) bu mantığın ürünü.
Sistemin prototipi şu anda Uluslararası Uzay İstasyonu’na takıldı ve 2015’te ISS ömrünü tamamladığı zaman yeni uzay istasyonunun temelini oluşturacak. Çünkü dünya devletlerinin yeni bir uzay istasyonu için eskisi gibi 20 yıl çalışıp 100 milyar dolar harcamaya gücü yok.
Geleceğin dünyası
Şişme uzay istasyonu mikro meteor çarpmalarına en az ISS kadar dayanıklı olacak (ne de olsa ISS’in Star Wars filmlerindeki yıldız destroyerleri kadar kalın bir zırhı yok). Şişme istasyon uzay sanayisinde devrim yaratacak.
Artık pek çok şirket (özellikle 20 yıl içinde başlayacak asteroit madenciliği için) Dünya ve Ay yörüngesine şişme istasyonlar yerleştirecek. Bu sistem ISS gibi araştırma istasyonlarının da kolay sökülüp takılan şişme modüller ile uzay oteli olarak hizmet vermesini ve böylece kendi masraflarını karşılamasını sağlayacak (en azından istasyona erzak göndermek bedavaya gelebilir).
Devamını merak ediyor musunuz? Uzay taksilerinin detaylarını gelecek yazılarda bulabilirsiniz. 🙂
