NASA Uzayda Lazer İnternet Test Ediyor >> Mini küp uydularla ışık hızında özgür internet

nasa-lazer_internet-küp_uydu

Dünyadaki yavaş, pahalı ve sansürlü telekom şebekelerini kullanmak yerine uzaydan ışık hızında özgür internet almak ister misiniz? NASA radyo sinyalleri yerine lazer ışınları kullanarak süper hızlı haberleşen ve süper ucuza üretilen “mini küp uydular” test ediyor.

Lazer internet bağlantısı “lazernet” yaygınlaştığı zaman Facebook ve Twitter’ı yavaşlatmak gibi sansür uygulamaları da tarihe karışacak. Nasıl mı? Öncelikle karasal telekom şebekelerinin yerini uzaydan yayın yapan uydu internet alacağı için. Devamı ise şöyle:

Avuç içi büyüklüğünde minyatür uydular

Sadece 10 cm genişliğinde ve 1,33 kg ağırlığında olan CubeSat minyatür telekom uyduları toplamda 110 bin dolara mal oluyor. İmalat, fırlatma, uzay sigortası ve 15 yıllık işletme maliyeti dahil her biri 325 milyon dolara mal olan1 standart telekom uyduları karşısında bu büyük bir avantaj.

Üstelik mini küp uydular, antenden çıkar çıkmaz uzaya dağılarak zayıflayan ve bu nedenle de uzun mesafede sinyal kalitesi hızla düşen radyo dalgaları yerine, kısa mesafelerde büyük miktarda veriyi sıkıştırılmış olarak taşıyan süper verimli lazer ışınları ile iletişim kuruyor.
İlgili yazı: Google lazer radar “Lidar” ile büyükşehirlerin 3B haritasını çıkarıyor

nasa-lazer_internet-küp_uydu
Mini güneş yelkenleri, güneş rüzgarıyla çalışan e-yelkenler ve iyon motorları: Geleceğin küp uyduları roket motoru yerine birçok devrimsel minyatür itiş sistemi kullanacak.

 

İnternet yerine lazernet

Nitekim NASA’nın test ettiği lazer ışınlı mini küp uydular henüz prototip aşamasında olmasına karşın şimdiden 200 megabit geniş bant internet bağlantısı kuruyor ve bu da Türkiye’deki 20 Mbps fiber internetten 10 kat hızlı uydu internet demek.

Önümüzdeki on yılda telekom şirketleri, hatta internet işine atılan Google ve Facebook uzaya yüzlerce lazerli telekom uydusu fırlatacak. Her roket 100 uydu taşıyacak ve kısa sürede binlerce küçük uydu yörüngede dönmeye başlayarak Dünyamızı dev bir lazernet ağıyla saracak.
İlgili yazı: İnterneti unutun, yasakları delmek için OUTERNET geliyor

nasa-lazer_internet-küp_uydu
CubeSat küp uydunun içi

 

İyon motoru kullanıyor

NASA CubeSat uydulara takılan lazer telekom sistemini test etmek için California El Segundo merkezli The Aerospace Corporation ile anlaştı.2 Optik İletişim ve Sensör Demonstrasyonu (OCSD) adındaki NASA seferi çoktan başarıya ulaştı ve ilk lazerli mini küp uydu Dünya yörüngesine yerleştirildi.

Ancak, uydunun manevra motorlarının birkaç ay boyunca test edilmesi gerekiyor. Çünkü bu uydular roket motoru yerine iyon motoru kullanıyor. Bir tür elektrikli plazma motoru olan iyon motoru uzay araçlarını çok uzun süre boyunca çok yavaş hızlandırıyor.

nasa-lazer_internet-küp_uydu
Nasıl çalışıyor? Alıcı ve verici uydular önce radar sinyalleriyle iletişim kurup aynı hizaya geliyor. Sonra lazer internet bağlantısı kuruyor.

 

Küçük, hafif ve ucuz

Bu da Asteroit Kuşağı’ndaki cüce gezegen Ceres’e ulaşan Dawn uzay sondası gibi araçların süper hafif olmasını ve yüzlerce milyon km uzaktaki gökcisimlerine çok az yakıt yakarak oldukça ucuza ulaşmasını sağlıyor.

Tahmin edebileceğiniz gibi NASA’nın lazerli mini küp uyduları da manevra roketleri yerine iyon motoru kullanıyor. Yoksa büyük miktarda yakıt taşımaları gerekirdi ve o zaman da bu kadar küçük ve hafif olamazlardı.
İlgili yazı: Jüpiter’i mikro robot uydular keşfedecek. Jüpiter’de hayat var mı?

nasa-lazer_internet-küp_uydu
Küp uyduları uzayda lego blokları gibi birleştirip iyon motoru takarak eskiyen uyduları Güneş Sistemi’ndeki gezegenleri keşfe gönderebiliriz.

 

Uzaydaki ilk lazer sistemi değil

Ancak NASA’nın sisteminde önemli bir yenilik var: OSCD teşebbüsü, tıpkı sıradan bir fotoğraf makinesi merceğinde olduğu gibi, lazer topunun doğrudan uzay aracına monte edildiği ilk sistem. Bunun uzaydaki diğer lazer topları karşısında ne gibi bir avantajı var derseniz sistemin çok hafif ve kompakt olduğunu söyleyelim.

Örneğin, Uluslararası Uzay İstasyonu’ndaki (ISS) OPALS sisteminde lazer topu döner bir kol üzerine monte edilmiş bulunuyor. Çünkü ISS’in lazer ışınını Dünya’daki telekom istasyonlarına çevirerek iletişim kurması gerekiyor.

Elbette dev uzay istasyonunu tonlarca yakıt yakarak uzayda döndürecek halleri yok. Bunun yerine lazer topunu hedefe doğru çeviriyorlar.
İlgili yazı: NASA’nın geliştirdiği ilk uzay silahı asteroitlere ateş edecek

nasa-lazer_internet-küp_uydu
Uzay istasyonu da yörüngeye küp uydu yerleştirdi.

 

Sansürsüz, özgür ve hızlı internet için

Öte yandan, NASA’nın lazerli mini küp uydusu o kadar ufak ki pek az itici yakıta ihtiyaç duyan iyon motoru sayesinde (yani yörüngede manevra yapmak için kullanacağı yakıtın hiç bitmemesi sayesinde) bütün gövdesini döndürerek lazer ışınını doğrudan Dünya’daki alıcı istasyonlara çevirebiliyor.

Aslında günümüzde birçok büyük telekom uydusu yakıt tasarrufu için manevra jetleri yerine iyon motoru kullanıyor.

Yine de bu zor iş. Örneğin, NASA uydusunun manevra sistemlerinde bir arıza var ve uzaya tek roketle yüzlerce minyatür uydu göndermeden önce bütün bu küçültülmüş sistemlerin test edilmesi gerekiyor.

nasa-lazer_internet-küp_uydu
NASA’nın lazerli küp uydusu. Lazer ışını siyah yuvarlaktan çıkıyor.

 

Özgür internete ne kaldı?

Ancak her şey bittiği zaman Everest dağının tepesinde bile 5G lazer internet (lazernet) bağlantısı kuracak ve süper hızlı, sansürsüz, özgür internete bir adım daha yaklaşacağız.

Yine de özgür internete kavuşmak için önümüzde uzun bir yol var. 10 ila 20 yıl içinde lazernet gelecek, ama önce interneti gözetlemeyi önleyen yeni teknolojiler geliştirmek lazım. Bunun nasıl olacağını merak ediyorsanız aşağıdaki yazıyı okuyabilirsiniz.
İlgili yazı: Gözetlemeye karşı kitle kaynak internet Safe Network

1http://www.globalcomsatphone.com/hughesnet/satellite/costs.html
2https://www.nasa.gov/press-release/cubesat-to-demonstrate-miniature-laser-communications-in-orbit

Yorumlar

Yorum ekle

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir