Genç girişimcilere 3B Printer Rehberi >> Atölyenizi kurun ve şans getirmesi için kız arkadaşınızın biblosunu basın

3B printerlar imalat sektörünü ve ağır sanayiyi kökten değiştiriyor. Artık kumaş dokuyup dikmiyoruz, 3B printerda basıyoruz. Dökme demir kalıplar, çelik kesme presleri veya oksijen kaynağı da tarihe karışıyor. Şimdi titanyum tozu ve zamkla metal basan 3B printerlar var.

Nitekim NASA yeni roket motorlarını metal basan 3B printerlarla üretiyor. Özel bir tutkalla sıvı metal basan printerlar ise, Terminator filmindeki şekil değiştiren T-1000 gibi robotların bir gün gerçek olacağını gösteriyor. Hatta İngiltere’de Asda süpermarkete giderseniz, şık kıyafetinizin tüm ince detaylarıyla kendi heykelinizi bile bastırabilirsiniz.

3B printerlar sadece imalat ve ağır sanayi ile sınırlı değil. Bilim adamları 3B printerlarla canlı insan dokuları, canlı hücreler, iç organlar basıyorlar. Kök hücrelerimizden klonlanan bu dokular organ nakli için sırada bekleme, böbrek yetmezliği veya organ reddi gibi sorunları ortadan kaldıracak.

Hatta 3B printerlar ile ineklere ve sığırlara da gerek kalmayacağını görebiliyoruz. Çünkü şimdiden, gerçek sığır kası hücrelerinden hamburger eti basan 3B printerlar tasarlanıyor. Yakında taze meyve ve sebze basan printerlar da gelecek. Küresel ısınmaya bağlı iklim değişiklikleri nedeniyle Hollanda’da bile Holstein süt ineği beslemek zorlaşacağı için, 3B printerla yiyecek basmak açlığa karşı önemli bir gelişme.

 

 

Çikolata fabrikasından esinlendik, her şeyi basıyoruz

Ancak 3B printerların en devrimsel yanı bir printerın sabah tabak, öğle vakti telefon kapağı ve akşam ayakkabı tabanı basarak fabrikalar karşısında inanılmaz bir rekabet gücü kazanması değil. 3B printerlar aynı zamanda insan hücrelerini taklit eden plastik hücreler basmakta da kullanılacak.

Şimdilik bilim adamları tarafından elle tasarlanan bu hücreler laboratuar kaplarında bakteri gibi çoğalarak, akşamdan sabaha, kimya mühendislerinin aklına bile gelmeyen yepyeni imalat materyalleri üretiyor. Kimya araştırmalarında en hızlı bilgisayar simülasyonlarının bile yerini alıyor.

 

 

Plastik hücrelerin protein sentezleyen yapay organellerinde (küçük organlarında) keşfedilen yeni malzemeler, 20 yıl içinde çelik ve platin gibi metallerin yerini alabilir. İnsan vücudu gibi karbon tabanlı olan bu organik imalat malzemeleri, Babylon 5 bilimkurgu dizisindeki organik Vorlon teknolojisini ayağımıza getiriyor.

Böylece dünyada akıllı telefon gibi elektronik cihazların üretiminde kullanılan değerli metallerin 40 yıl içinde tükenecek olmasına bağlı savaş ve ekonomik kriz riski de azalıyor. Belki de 3B printerlar tarafından basılan plastik hücrelerin keşfettiği yeni malzemeler sayesinde, asteroitlerden maden çıkarmaya bile gerek kalmayacak.

Öyleyse 3B printer işine atılan genç girişimcilerimizin de vizyonunu plastik mutfak takımları ya da eşantiyon ve promosyon ürünler basmakla sınırlamaması gerekiyor. Bu yazıda Türkiye’de bu işe atılmak isteyen genç girişimciler için detaylı bir 3B printer rehberi hazırladık.

 

 

1. İlk 3B printerlar lazer ışınları kullanıyordu

1980’lerde geliştirilen ilk 3B printerlar baskı için lazer ışınlarından yararlanıyordu. Steryolitografi olarak adlandırılan bu yöntemde morötesi (ultraviyole) lazere duyarlı bir reçine kullanılıyordu. Baskısı alınacak orijinal numune ayrı bir lazerle tarandıktan ve 3 boyutlu şekli bilgisayara aktarıldıktan sonra, morötesi lazer de reçineyi bilgisayardaki bu 3B çizime göre “yakıyordu”.

Morötesi lazerin sıvı reçine kabında üstten alta doğru katman katman çizdiği (yaktığı) kısımlar katılaşıyor ve mühendisler de bu şekilde katılaşan 3B baskıyı sıvı reçine kabından çıkarıyordu. Buna benzer bir yöntem 2009’dan itibaren 3B printerla otomobil basan imalathanelerde de kullanılmaya başladı.

 

 

2. Modern 3B printerlar inkjet yöntemiyle çalışıyor

2013 yılında 3B printerlar için püskürterek çıkartma (ekstrüzyon) yöntemi geliştirildi. Bu teknikte 3B printera özel bir baskı mürekkebi (daha doğrusu baskı plastiği) dolduruluyor. Plastik ısıtılarak eritiliyor ve tıpkı pastanın üzerine kaymak döşer gibi, 3B printer kalıbına kat kat döşeniyor.

Örneğin plastik tuzluk basmak için önce 3B printer ile bir tuzluk kalıbı basılıyor veya bu kalıp elle hazırlanıyor. Ardından kalıba sıvı plastik püskürtülüyor. Bu sistem inkjet printerla kağıda mürekkep püskürterek çıktı almaya benziyor. Sonuçta alttan üste doğru kat kat döşeme işi tamamlandığında 3B baskı bitmiş oluyor.

Dökme demirden daha duyarlı olan bu sistemde, kalıba erimiş madde boca etmek yerine katman katman baskı yapıldığı için, en detaylı Örümcek Adam aksiyon figürleri bile tek seferde aslına sadık olarak kopyalanabiliyor. Yeni 3B printerlar, bunun için inkjet printerlarda olduğu gibi özel bir baskı kafası kullanıyor.

 

 

3. Printerla her şeyi basabiliriz, çikolata bile!

3B printerlar ile bugün inşaat betonu bile basılıyor; hatta sentetik taş, seramik, çikolata ve peynir basılıyor!

Metal printerlarda ise işçiler paslanmaz çelik, alüminyum ve titanyum tozunu zamkla birlikte özel bir kalıba döküyor. Ardından bir lazer veya elektron ışın tabancası ile zamkı kurutarak, kalıptaki “ham metal kumunu” önceden grafik tasarımı yapılan yekpare parçalar halinde şekillendiriyor ve böylece metal makine parçaları basıyor.

NASA’nın yeni roket motorları böyle basıldı ve buna insan vücuduna yerleştirilmek üzere metal çene kemiği veya metal çiviler basmak da dahil. Ayakkabılar, motosiklet kaskları, güneş gözlükleri, gece elbiseleri, biblolar ve iPhone kapakları gibi aklınıza gelebilecek hemen her şey 3B printerlarda basılabiliyor.

Gelecekte insan iskeletini ve bir bütün halinde insan vücudu basmak da mümkün olacak (kök hücrelerimizi klonlayarak) ama ondan önce jet motorları, otomobiller, karayolları ve içinde yaşadığımız evlerin de prefabrike olarak basıldığını göreceğiz.

 

 

4. Üretimde fireyi ve çevreye zararlı kimyasal atıkları azaltıyor

Geçmişte bir şey imalat etmek için delmek, kesmek, torna tezgahında tıraşlamak, kaynak yapmak, perdahlamak, boyamak, cila yapmak gerekiyordu. Bütün bunlar maliyetleri, fireyi, kimyasal atıkları ve enerji tüketimini artırıyordu.

Çevre dostu teknolojiler de sırf çevreyi korumak fabrikada maliyetleri artırdığı için yaygınlaşmadı. Şimdi 3B printerlar sayesinde hem çevreyi koruyan üretim teknikleri kullanıyoruz hem de maliyetleri düşürüyoruz.Enerji tüketiminin azalması 3B printerların küresel ısıtmayı azaltması ve “karbon ayak izini” sınırlaması anlamına geliyor.

Bu sistem birkaç yıl içinde kağıda elektronik devre basmakta kullanılacak ve sticker elektronik sayesinde bilgisayar fiyatları bir tabak kuru fasulye kadar ucuzlayacak. Kağıda devre basmak için şimdiden özel bir elektronik mürekkep geliştirdiler.

 

 

5. İmalat harcamaları azalıyor, rekabet gücü artıyor

Şöyle örnekleyelim: Bir otomobil fabrikasında Smart TV üretemezsiniz. Çünkü otomobil üretmek için gereken makineler Smart TV üretmek için gereken makinelerden farklıdır. Ancak 3B printerlar oyunun kuralını değiştiriyor:

Plastik ve metal basan birkaç farklı 3B printer kullanarak, bir gün içinde aynı fabrikada hem tabak hem tükenmez kalem hem de anahtarlık basabiliriz. Bu da KOBİ’lere büyük esneklik kazandırıyor. Çünkü yeni bir sektöre girmek için yeni bir fabrika kurmaları gerekmiyor. Sadece bazı durumlarda yeni bir printer satın almaları gerekiyor.

 

 

Ayrıca 3B printerlar kendi parçalarını bile basabiliyor; yani 3B printer bozulursa aleti tamir etmek yerine, bazı parçalarını başka bir 3B printerda basarak değiştirebiliriz. Hatta yedek parçaları önceden basarak stok yapabiliriz.

Bu mantık üretim için de geçerli. Öyle ki tabak basmak yerine notebook kasası basmak istiyorsak yeni bir 3B printer satın almak zorunda değiliz. Mevcut printerda yeni bir kalıp basabiliriz.

Üstelik müşteriler de siparişini online olarak verecek. Atölyenizde yeni bir tabak basmanız için Türkiye’deki 3B printera İtalya’dan bağlanarak, yeni tabakların grafik tasarım dosyasını sisteminize internetten yükleyebilecekler. Böylece müşteri fikir değiştirip yeşil tabak yerine kırmızı fincan istediğinde zarara girmeyeceksiniz, üretime fincanla devam edebileceksiniz. 3B printerlar imalat ve işletme riskini bu şekilde azaltıyor.

 

 

6. Küçük atölyeler dünyaya açılacak: Lojistik kavramı değişiyor

Otomotiv sektörünü düşünün. Opel fabrikasından kemik rengi direksiyon siparişi vermek mi istiyorsunuz? Eskiden bunu yapamazdınız. Yan sanayiye gidip kemik rengi özel direksiyon satın almanız ve ustalara direksiyonu değiştirmeleri için para vermeniz gerekirdi. Artık bizzat otomobil üreticileri sizin için tahta cilalı veya kemik rengi özel direksiyon “basabilir”.

Bunun için maliyetleri düşünmeye gerek yok. Eskiden 1 parça üretmek ile 1000 parça üretmek aynı maliyete geliyordu, tıpkı kartvizit bastırmak gibi. Oysa 3B printerla direksiyon basıldığı zaman, tek bir özel sipariş direksiyonu 100 bin direksiyon üretilmiş gibi ucuza satın alabileceğiz. Bu da global ekonominin değişmesi anlamına geliyor. Artık otomotiv sektörü gibi bir sanayi dalında bile yeni kurulan bir marka rekabet etmek için dünyaya açılmak zorunda olmayacak.

 

 

3B printerlar sayesinde, sadece İstanbul’a üretim yapan bir otomobil fabrikası Avrupa’ya otomobil ihraç eden bir fabrika kadar para kazanma şansına sahip olacak. 3B printerlar maliyetleri düşürdüğü için özel siparişe izin verecek. Böylece yerel firmalar hem ucuz ve kaliteli üretim yaparak sürümden kazanacak hem de ihracat masraflarını üstlenen rakipleri karşısında avantajlı olacak.

Dünyaya açılmak isteyen girişimciler ise diğer ülkelerde 3B printer atölyeleri kiralayarak yurt dışında “yerel” üretim yapabilecekler. Bunun için yurt dışında fabrika kurmaları gerekmeyecek.

 

 

7. Printerlar bulut bilişimle birleşerek yeni iş modelleri yaratıyor

Bu sistemle home office tasarım yapan bir girişimcinin yurt dışında üretim yapması da mümkün. Türkiye’den Arjantin’deki bir 3B printer atölyesini kiralayabilir ve İstanbul’da tasarladığınız masa örtülerini Arjantin’de bastırarak Buenos Aires’te satabilirsiniz.

Buna e-ticaretin “e-imalat” ile birleşmesi diyoruz. Yerel üretimin dünyaya açılması anlamında bu dönüşüm, “dağıtık” ekonominin, yani gayri merkezi bilgi ekonomisinin holdinglerin kontrolündeki sanayi ekonomisinin yerini alması demek. Küçük bir atölye işte bu sayede büyük şirketlerle rekabet edebilecek.

 

 

Bugüne kadar lojistik ağları, büyük sermaye ve büyük fabrikalar üretimin temeliydi. Buna sanayi devrimi ve imalat ekonomisi diyorduk. Şimdi 3B printer devrimi ve bilgi ekonomisi var. İmalat ve inşaat tarihe karışıyor. Küçük girişimciler, küçük sermayeler ile yüksek gelir elde etme şansına sahip bulunuyor.

Bu dönüşüm gerçekten hızlı olacak. 5 yıl içinde eşantiyon, promosyon ürünler veya telefon aksesuarlarında yerli KOBİ’lerin ithalatçıların yerini almaya başladığını göreceğiz. Örneğin, orijinal Samsung Galaxy S4 kapağı satın almamıza gerek kalmayacak. Çünkü bu kapakların daha kaliteli çeşitleri Türkiye’de üretilecek ve çok daha ucuza satılacak.

 

 

Bugüne kadar “ithalatçılar lobisi” Türkiye ekonomisine büyük zarar verdi. Tarımdan konfeksiyona kadar hemen her alanda yerli üretimi özellikle baltaladılar. Kendi bilgisayarımızı ve kendi tohumlarımızı üretmek, kendi muzumuzu ekmek, kendi telefon kapağımızı imal etmek yerine bizi pahalı ithal ürün satın almaya zorladılar.

Böylece en basit Süpermen aksiyon figürüne bile sırf ithal mal olduğu için 30 TL ödemek zorunda kaldık ve bu da bizi enflasyona, cari açığa ve döviz kuru farkına mahkum etti. Bugün Merkez Bankası’nın faizleri yükseltmesinin arkasında yatan temel nedenlerden biri de bu.

Sonuçta ülkemiz dışa bağımlı oldu ve salatalık tohumlarını bile yurt dışından satın almaya başladık. 3B printerlar ise ucuza yerli üretimi mümkün kılıyor. KOBİ’ler, atölyeler ve genç girişimciler Türkiye’de yerli üretim dönemini başlatma imkanına kavuşuyor.

3B printerları kullanarak ucuz ve kaliteli yerli üretim yapabiliriz ve satın alma gücümüzü artırarak ekonomiye katkıda bulunabiliriz. Genç girişimcilerimizin kârlı 3B printer işine bir an önce el atması gerekiyor.

 

 

Asda süpermarkette kendinizin, ailenizin veya köpeğinizin heykelini bastırın

 

 

 

 

Amerika’da gençler şimdiden sıvı metal basan 3B printerlar için kendi şirketini kurdu.

 

 

 

 

Kırmızı et basan 3B printerlar sayesinde mezbahalardan kurtulacağız

 

 

 

Solid Concepts dünyanın ilk 3B printer metal baskı tabancasını üretti: Colt 1911 45 kalibre