Facebook’un Sonu >> Zuckerberg Facebook’un sonu geliyor dedi ve “beğenmedim” düğmesi ekledi
Zuckerberg periyodik olarak düzenlediği Facebook soru-cevap oturumlarında teknoloji meraklılarının sorularını cevaplıyor. Ancak bu kez her zamankinden önemli şeylerden söz etti ve özellikle Facebook ile yapay zekanın geleceğine odaklanarak Facebook’a “beğenmedim” düğmesi ekleyeceklerini duyurdu. Sonra hızını alamayıp 10 yıl sonra kimse video izlemek istemeyecek dedi!
1. Beğenmedim düğmesi ilginç olurdu (!)
Facebook, kullanıcıların beğenmedikleri paylaşımları işaretlemeleri için beğenmedim düğmesi getiriyor. Doğrusu ilginç olacak: Yazıları okumadan beğenenlerin yanında, okumadan “beğenmeyenleri” de göreceğiz.
Bu aynı zamanda sosyal medya popülerliği kapma yarışında olan markalarda rekabeti de kızıştırabilir. Bakalım markalar rakiplerinin paylaşımlarını beğenmesinler diye trol tutacak mı? Bol trollü siyasi tartışmalarda neler olacağını düşünmek istemiyorum bile! Ancak asıl ilginci Twitter’a beğenmedim düğmesi eklemek olurdu.
Unutmayın, Örümcek Adam’ın amcasının dediği gibi “büyük güç büyük sorumluluk getirir”. Bu nedenle beğenmeme hakkınızı bilgece kullanın. 🙂
2. Facebook 5 milyar kişiye ücretsiz eğitim götürecek
Zuckerberg, Instant Articles ile yayıncılık dünyasını ve “tıkla ve ara” reklamları ile e-ticareti ele geçiriyor fakat bununla yetinmiyor. Şimdi de Facebook’u bir tür Turkcell Akademi’ye, bulutta çalışan bir online eğitim platformuna dönüştürmek istiyor. Teoride bulut okulları tüm çocuklara, gençlerimize ve yoksul vatandaşlarımıza eğitimde fırsat eşitliği demek.
Zuckerberg bunun için Internet.org projesini düşünüyor. Internet.org, Facebook tarafından açıklanan ve dünyada internet erişimi olmayan 5 milyar insana internet getirmeyi amaçlayan uluslararası bir ortaklık projesi.
Ancak projeye tepkiler gün geçtikçe artıyor. Sebep Internet.org’un ağ tarafsızlığı, ifade özgürlüğü, eşitlik, gizlilik, güvenlik gibi son dönemde tartışmalara yol açan kavramları ihlal etmesi. Kısacası insanlar eğitim bahanesiyle daha yakından gözetlenmek istemiyor.
3. Yapay zeka geleceğin anahtarı
Yazılarımda Zuckerberg’i sık sık eleştiriyorum ama bazı fikirlerine de katılıyorum. Örneğin yapay zeka konusunda benim gibi olumlu düşünüyor. Süper zekayı getirecek olan teknolojik tekilliğin insanoğlunu savaş, açlık, yoksulluk, yobazlık, küresel ısınma ve çevre kirliliğinden kurtaracağına inanıyor.
Zuckerberg, Bill Gates gibi yapay zekadan korkmuyor ama bunun sebebi yapay zekanın başındaki adamlardan biri olması da olabilir. 🙂 Her neyse, Zuckerberg son açıklamasında Facebook’u bir yapay zeka platformu olarak gördüğünü ve buna göre biçimlendireceğini söyledi.
Ne demek bu? Zuckerberg’e göre Facebook internette topladığı kullanıcı ve müşteri davranışı verileri ile sağlık, otomotiv ve bilgi teknolojileri sektörlerine hizmet edebilir (sürücüsüz otomobiller, mobil MR cihazları, robot doktorlar vb.).
Yapay zeka sansürü: Zuckerberg baklayı ağzından çıkardı. Kısa vadede yapay zekayı Facebook’taki uygunsuz içeriği sansürlemekte de kullanacak. Elbette çocuklarımızı pornodan ve siber kabadayılıktan korumak isteriz, ama Facebook’un hükümetle anlaşarak siyasi muhalifleri de susturduğunu gördük. Bana göre daha zeki bir Facebook, aynı zamanda tespit edilmesi çok daha zor olan, daha incelikli ve kapsamlı sansür demek.
4. Video sohbet ve sanal gerçeklik
Facebook video sohbet özelliği ile Microsoft Skype’a rakip olmak istiyor. Messenger’da video çağrı desteği varken bu son derece doğal bir hamle. Ayrıca, Facebook’un geçen yıl 2 milyar dolara sanal gerçeklik kaskı üreticisi Oculus Rift’i satın aldığını da unutmayalım.
Zuckerberg diyor ki videolar statiktir; yani videodaki insanlara cevap verip onlarla etkileşim kuramazsınız. Oysa bize TV yerine interneti kullanmak gibi iki yönlü iletişim sağlayan bir sistem lazım.
Sanal gerçeklik, artırılmış gerçeklik ve ikisini birleştiren karma gerçeklik kaskları veya gözlük ekranlar ya da ekran kontak lensler ne işe yarar? Örneğin bu sistemler, sanal gerçeklik üniversitelerine katılıp Stanford’dan bugünkü diplomaya eşdeğer online diploma almamızı sağlayabilir. Doğrusu bu gerçekten eğitimsizlik ve yoksulluğun belini kırar.
Zuckerberg açık konuşuyor: Kimse 10 yıl sonra video istemeyecek. 10 yıl sonra insanlar sanal gerçeklik isteyecek. İnternet TV’nin yerini alamadı ama sanal gerçeklik TV ve radyonun yerini alacak.
5. Facebook’un sonu
Bunu ben demiyorum, Zuckerberg söylüyor. Facebook 5 yıl sonra Dünyayı Kurtaran Adam filminin New Yorklu hayranları gibi bir kült olacak diyor. Ancak Facebook sonsuza kadar yaşamayacak. Bir gün onun da modası geçecek.
Zuckerberg bu arada Facebook ile insanlığa olabildiğince hizmet vermeyi düşündüğünü vurguladı. Peki Facebook’un yerine ne geçecek? Bence ilk etapta yapay zeka kullanan akıllı arama motoru Memex ve dijital asistanlar Facebook’un yerini alacak. Sonra da Her filminde olduğu gibi insan gibi düşünebilen ama süper zeki olan dijital asistanlar Facebook’un yerini alacak.
Aynı zamanda insan beynini bilgisayara yükleyecek ve beden klonlamak yerine üç boyutlu dokunmatik hologramlardan oluşan sanal avatarlarımız ile Dünya gezegeninin her yerine, hatta Mars’a oturduğumuz yerden kalkmadan seyahat edeceğiz (Mars’ın sanal gerçeklikle keşfini ayrıca yazacağım).
Süper zeka da bizimle sanal avatarlar yoluyla iletişim kuracak. Tek çekincem şu: Hangi sanal avatarın gerçek olduğunu nasıl anlayacağız? Örneğin, biz gelecekte birden çok süper zeka var sanırken tek bir süper zeka 1 milyar farklı insan avatarıyla kendini gösterip sanal gerçeklikte bizi kandırırsa ne olacak? Ah Zuckerberg, başımıza ne belalar sarıyorsun! (Bir sonraki soru-cevap 27 Eylülde).
İlgili yazı: Facebook’un yerine gerçekten ne gelebilir? Memex yapay zeka arama motoru
