Dokuzuncu Gezegen Hakkında Yeni Kanıt Bulundu

Astronomlar Güneş Sistemi’nde dokuzuncu gezegen olabileceğine dair yeni kanıtlar buldu: Dünya’dan 10 kat ağır olan bu gezegen Kuiper Kuşağı’ndaki asteroitlerin yörüngelerini çarpıtıyor olabilir. Üstelik yeni kanıtlar, bizden en az 30 milyar km uzaktaki soluk gezegenin başka bir yıldızdan çalınmadığını; tersine Güneş Sistemi’nin yerli gezegeni olması gerektiğini gösteriyor.

Çalıntı değil, yerli malı

Güneş Sistemi’nde Neptün’den sonra gelen Kuiper Kuşağı’nın bile ötesinde yer alan dokuzuncu gezegenin varlığı oldukça eski bir teori. Clyde Tombaugh 1930 yılında Plüton’u keşfettiği zaman ona dokuzuncu gezegen dedik. Gerçi 2006’da Plüton cüce gezegen sınıfına sokuldu ama 9. gezegen tartışmaları bitmedi.

3 yıl önce astronomlar Güneş Sistemi’ndeki ikinci asteroit kuşağı olan ve içinde Plüton’u da barındıran Kuiper Kuşağı’nı incelediklerinde ise garip bir şey keşfettiler: Kuiper asteroitleri uzayda tek bir noktada toplanmış gibi dönüyordu.

Jüpiter de benzer bir şey yapıyor ve resimde görüldüğü üzere, asteroitleri dairesel yörüngelerin içine çizilen hayali bir üçgenin köşelerinde topluyor.

Buna Jüpiter’in güçlü yerçekimi yol açıyor. Aynı sebeple astronomlar Kuiper Kuşağı’ndaki asteroitleri de etkileyen gizli bir dokuzuncu gezegen olduğunu düşündüler. Çok uzak olduğu için bugüne dek göremediğimiz soluk bir gezegen ve biz de artık bu konudaki son gelişmeleri anlatabiliriz:

İlgili yazı: Dünya’nın Ekseni 12 Metre Kaydı

 

Dokuzuncu gezegen

Ben yeni gezen teorisini blogda haber yaptıktan kısa süre sonra, bir grup astronom 9. gezegen teorisine itiraz etti ve meslektaşlarının asteroit kanıtlarını yanlış yorumladıklarını söyledi:

Evet, meslektaşları 9. gezegenin etkili olması gereken yerlerde bir grup asteroit bulmuşlardı; ama aslında Kuiper asteroitleri başka yörüngelerde de toplanıyor olabilirdi. Bu durumda asteroitler rastgele toplanıyor ve kesinlikle 9. gezegenin varlığına işaret etmiyordu.

Ancak, bu yıl yapılan iki araştırma dokuzuncu gezegen teorisini güçlendirdi: 1) Asteroit gözlemleri bunların gerçekten de bilgisayar simülasyonlarının gösterdiği yerde toplandığını, başka yörüngelerde bulunmadığını gösterdi. Demek ki asteroitlerin dağılımı rastlantısal değildi ve bir gezegenin yerçekimi etkisine bağlıydı.

2) Asteroit yörüngelerindeki çarpılmaları tek bir dev 9. gezegen yerine, daha küçük dokuzuncu gezegen ve ondan da küçük onuncu bir gezegenin toplu etkisiyle açıklamak mümkündü! En azından bilgisayar simülasyonları böyle olabileceğini gösteriyordu.

Öyleyse 10 gezegen mi var?

Aslında dokuzuncu gezegen olduğunu ilk kez öne süren astronomlar 10. gezegen teorisini gereksiz bulduklarını açıkladılar. Buna göre, Kuiper Kuşağı’ndaki asteroitlerin nasıl döndüğünü teleskoplarla daha iyi incelersek söz konusu asteroit çarpılmalarını sadece dokuzuncu gezegenle açıklayabilirdik.

İlgili yazı: Düz Dünya Teorisini Çürüten 12 Kanıt

 

Sıra dışı iddialar

Sıra dışı kanıtlar gerektirdiği için bu işi çözmenin tek bir yolu var: Teleskopla bakarak dokuzuncu gezegeni bizzat görmek ve fotoğrafını çekip keşfimizi ispatlamak. Bu sebeple bilim insanları 3 yıldır uzayı güçlü teleskoplarla tarıyorlar. Hatta ışığı değil de ısıyı gören James Webb uzay teleskopu 2018’de fırlatıldığı zaman keskin gözleriyle bu uzak ve soluk gezegeni görebilecek.

Dokuzuncu hikaye daha yeni başlıyor

Öncelikle yeni bilgisayar simülasyonları dokuzuncu gezegen olabileceği varsayımını güçlendiriyor. İkincisi dokuzuncu gezegen varsa artık bunun yerli malı ve yurdun malı olması gerektiğini biliyoruz. Ne demek istediğimizi açıklayacak olursak:

Astronomlar dokuzuncu gezegen olsa bile söz konusu gökcisminin Güneş’ten bu kadar uzakta oluşabileceğine inanmıyordu, Bizden en az 30 milyar km (Dünya’nın Güneş’e uzaklığının 150 katı) ve belki de 180 milyar km uzakta, Dünya’dan 10 kat ağır olan dev bir gezegen oluşamazdı. Bu Güneş Sistemi’nin oluşumuyla ilgili bilgilerimize aykırı olurdu.

Her şeye rağmen böyle bir gezegen varsa Güneşimiz bunu 4,5 milyar yıl önce yanımızdan geçen başka bir yıldızdan koparıp çalmış olmalıydı. İşte Cornell Üniversitesi ekibinin çalışması, sanılanın aksine, dokuzuncu gezegenin Güneş Sistemi’nde doğmuş olması gerektiğini gösteriyor.¹

İlgili yazı: İnternetinizi Uçuracak En İyi 10 Modem

 

Yeni kanıt nedir?

Mantıkta “saçma olana indirgeme” adlı bir yöntem var (reductio ad absurdum). Buna göre, elinizde bir teoriyle ilgili kesin kanıt yoksa en azından o teorinin aksinin imkansız (saçma) olduğunu göstermeye çalışabilirsiniz.

Tabii elinde kanıt olmayan günümüz astronomları sadece Eski Yunan filozofları gibi ters mantık yürütmekle kalmıyor. Aynı zamanda matematik formüllerini bilgisayara yükleyerek simülasyon yapıyor.

En yeni bilgisayar simülasyonları da dokuzuncu gezegenin başka bir yıldızdan 4,5 milyar yıl önce çalınmış olma ihtimalinin çok düşük olduğunu; yani bunun pratikte imkansız olduğunu gösteriyor.

İlgili yazı: İnternette teknik takip ve gözetimi önleme rehberi

 

Peki çalıntı gezegen fikri nereden çıktı?

Güneş Sistemi’nde ilk olarak Jüpiter’in oluştuğunu ve bunun en büyük gezegen olduğunu biliyoruz. Ardından da ikinci büyük gezegen Satürn oluştu. Bunlar Güneş Sistemi’nin bebekliğinde yeni doğan gezegenlerin ham maddesini sağlayacak olan gaz ve toz bulutlarının büyük kısmını yuttu.

Astronomlar işte bu yüzden dokuzuncu gezegenin Güneş Sistemi’nden çok uzakta oluşabileceğine inanmıyordu. Ancak, Cornell Üniversitesi’nden Richard J. Parker, Tim Lichtenberg, Sascha P. Quanz bir yıldızdan gezegen çalma olasılığının tüm komşu yıldızlarda aynı olduğunu gösterdiler.

Öyle ki ister 100 komşu yıldız olsun, ister birkaç yıldızdan oluşan küçük bir grup, Güneşimizin 4,5 milyar yıl önce başka bir yıldızdan gezegen çalma olasılığı çok düşüktü. Bu düşük olasılığın gerçekleşmesi için de Güneş’le komşu yıldızın ve çalınacak gezegenin aynı anda uygun yerlerde bulunması ve uygun hızlarda yol alması gerekiyordu.

İlgili yazı: Mobil İnternette Video İzleme Rehberi

 

10 binde 5 ihtimal

Özetleyecek olursak: Dokuzuncu gezegen varsa bunun dış güneş sisteminde oluşmadığından eminiz; çünkü 4,5 milyar yıl önce ve Güneş’ten 30 milyar km uzakta başka bir gezegen oluşturacak kadar büyük gaz bulutları yoktu.

İç güneş sisteminde ise Jüpiter ve Satürn çoktan rakip gezegenlerin gazını çalarak dev boyutlara ulaşmıştı. Sonuç olarak olası dokuzuncu gezegenin iç güneş sisteminde nasıl oluştuğunu bilmiyoruz. Ancak, Kuiper Kuşağı’ndaki asteroitlerin yörüngesindeki çarpılma dokuzuncu gezegenin var olabileceğini gösteriyor.

Umarım vardır!

Böylece Güneş Sistemi’nde gezegenlerin nasıl oluştuğu hakkında yepyeni şeyler öğreniriz. Aynı zamanda, 2006 yılında Plüton’un cüce gezegen statüsüne sokulmasından bu yana sekiz gezegene inen Güneş Sistemi tekrar dokuz gezegenli olur. Siz de uzay boşluğunda yeni gezegenlerin nasıl oluştuğunu merak ediyorsanız Bir Gezegenin Doğuşu yazısına bakabilirsiniz. Muhteşem bir hafta sonu geçirelim.

Dokuz gezegenli güneş sistemi

¹Was Planet 9 captured in the Sun’s natal star-forming region?