Belçika Uyardı >> Facebook bizi NSA’den iyi gözetliyor

Belçika’nın veri koruma kurulu Facebook’un vatandaşları NSA’den beter izlediğini, internetteki tüm davranışlarını gözetlediğini ve buna izin vermeyeceklerini söyledi. Belçika’da kişisel verilerin ve internette özel hayatın gizliliğini korumakla yükümlü kurul, Facebook’un ne yaptığını iyi bildiğini ama bu konuda uluslararası baskılara boyun eğmeyeceklerini savundu.

Facebook’a dava açtılar

Veri koruma kurulu avukatları geçen hafta Facebook’a açtıkları dava dilekçisinde Facebook’un NSA’den daha gelişmiş gözetleme sistemleri kullandığını belirterek bunun için Avrupalı kullanıcılardan izin almadığını belirttiler.

Belçika Gizlilik Kurulu (BPC) adına dava açan Frederic Debussere, Facebook konusunda NSA’in tüm dünyada insanları izinsiz gözetlediğini ifşa eden Edward Snowden’in açıklamalarına gönderme yaptı:

“NSA’in tüm dünyadaki insanları gözetlediğini öğrendiğimizde bundan herkes rahatsız oldu. Facebook da farklı bir şekilde olsa bile aynı şeyi yapıyor.”

 

 

AB ve Belçika gizlilik yasalarını çiğnedin

Facebook’a yöneltilen temel suçlama bu. Teknik suçlamalar arasında, Facebook kullanıcısı olmayan insanları ve Facebook’tan çıkış yapmış insanları mobil ve online reklam göstermek amacıyla gözetlemek de var.

(Ancak, Facebook’u telefondan kaldırdığınız zaman telefon rehberine eklenen bütün Facebook kişilerini siliyor. Hatta senkronizasyonu açarsanız telefon rehberinizdeki tüm bağlantıları cep numaralarıyla birlikte kendi veritabanına ekliyor. 😀 )

BPC, Facebook’u hesap vermeye çağırdı ve ofisine gelip sunum yapmadığı takdirde günde 280 bin dolar para cezası keseceğini söyledi.

 

 

Facebook çerezleri davalık oldu

Facebook tabii ki suçlamaları inkar ediyor. Bir Facebook sözcüsü açıklamasında şunları söyledi: “Mahkemeye bu teknolojinin insanları istenmeyen iletiler (spam), kötü amaçlı yazılımlar ve diğer saldırılardan nasıl koruduğunu, aynı zamanda uygulamalarımızın hem AB yasalarıyla hem de en popüler Belçika web siteleriyle uyumlu olduğunu göstereceğiz.”

Hoppala! Belçika web siteleri de nereden çıktı?

Daha doğrusu şöyle soralım: Snowden’in NSA’i ispiyon etmesinden bu yana 3 yıl geçti. Belçikalıların aklına Facebook’un onları gözetlediği şimdi mi geldi? Sorun o değil ki! Sorun şu:

Avrupalı yayıncılar, internet haber siteleri ve diğer web siteleri reklam gelirlerini Facebook’a kaptırıyor. Parayı geri almak için de Facebook ve Google’a gizlilik bahanesiyle dava üstüne dava açıyorlar. Yoksa vatandaşın özel hayatını korumak gibi bir kaygıları yok.

Bu konuyu EticaretMag’de yazdığım detaylı bir yazıda Google üzerinden anlattım ama işin mantığı şu: Dijitalleşen dünyada yayıncılar için online ve mobil reklamlar en büyük gelir kaynağı. Aynı zamanda ulusal e-ticaret siteleri de internet üzerinden yurt dışı satış yapıyor.

 

 

Instant Articles ve Facebook Satın Alma Düğmeleri

Oysa Facebook yayıncı içeriklerini kendi sitesinde barındıracağını ve bunun için de yayıncılardan sadece reklam gelirlerinin küçük bir kısmını alacağını duyurdu. Örneğin, Los Angeles Times ve Bild web siteleri haberleri kendi sayfalarından değil de Facebook sayfalarından yayınlamaya başladılar.

Ancak, Facebook Amerika merkezli bir şirket olarak Avrupa Birliği ülkelerine zerre kadar vergi ödemiyor ki bizim sansürcü hükümetin de 2007’de Youtube’u kapatırken en büyük iddiası “bize vergi vermiyorlar” argümanıydı.

İlgili yazı: Facebook Instant Articles hakkında bilmeniz gereken her şey

 

Ancak daha beteri var

Facebook ülkelerin ticaretini de ele geçiriyor. Nasıl mı? Facebook üzerinden tıkla ve ara reklamlarıyla, Facebook ve Instagram satın alma düğmesiyle ki Twitter da satın alma düğmelerini denemeye başladı.

Diyelim ki bir girişimcisiniz ve e-ticaret sitesi açacaksınız. Eskiden kendi sitenizi kendi ülkenizde açar ve internet satışlarından vergi verirdiniz. Şimdi kendi sitenizi açmayacaksınız, daha doğru Facebook üzerinden satış yapacaksınız ve vergi gelirinin bir kısmına Facebook hizmet bedeli olarak el koyacak. Çünkü Facebook sizin ülkenize vergi ödemiyor.

Dahası var: Facebook diyor ki e-ticaret sitesi açmayın. Ne uğraşıp masraf ediyorsunuz? Benim yaklaşık 1,5 milyar kullanıcım var. Dünyaya Facebook hesabı ile satış yapın.

 

 

Mobil ticaret pazar payı kapma kaygısı

Durun daha bitmedi: Hindistan’daki e-ticaret şirketlerinin web sitelerini kapatıp doğrudan mobil uygulama üzerinden satış yaptığını biliyor musunuz?

Çünkü Hindistan fakir ve ülkede fiber kablo altyapısı yok. Bu yüzden herkes akıllı telefon kullanıyor. Şimdi buna Facebook mobil uygulamasını ekleyin. Bu uygulamanın global e-ticaret tekeli veya üstünlüğü kuracağını düşünün!

 

 

Nitekim Facebook vergi ödemem dedi

Facebook temsilcisi Paul Lefebvre, “Facebook neden Belçika yasalarına tabi olsun?” diye soruyor: “Facebook’un veri toplama işlemleri Facebook İrlanda tarafından yapılıyor ve oradaki 900 çalışan da o ülkede istihdam ediliyor.”

Gördünüz mü şimdi neden bu iş veri gizliliği meselesi değil, Amerikan teknoloji şirketlerinin ulusal ekonomileri ele geçirme hamlesi dediğimi?

Kendi ekonomisi köle olan ülkelere ne olur biliyor musunuz? Ne saçma soru! Tabii ki biliyorsunuz. Hepimiz Türkiye’de yaşıyoruz ve 1950’den beri ülkenin nasıl fakirleştiğini de biliyoruz. Geçelim…

 

 

O yüzden baskılar bizi yıldıramaz diyorlar

Hatırlıyor musunuz, bir aralar AB otoriteleri Microsoft’a Internet Explorer browserını Windows işletim sistemiyle birlikte verdiği için haksız rekabet ediyor diye ceza kesip duruyordu. İyi de Microsoft ne yapıyordu? Hiç! Cezayı ödeyip bildiğini okuyordu.

Microsoft şirketi browser rekabeti istemiyordu, çünkü internette kullanıcı verisi toplamanın en kârlı para olduğunu biliyordu. Bu nedenle Internet Explorer da Google Chrome gelinceye kadar dünyanın en popüler tarayıcısı oldu. Birçok devlet dairesinde hâlâ öyle. Bunu da geçip sadede gelelim:

 

 

Belçika Facebook’u engelleyecek mi?

Debussere işte bu yüzden baskılar bizi yıldıramaz diyor. Haklı mı acaba? Facebook, BPC ofisine gidip hesap vermezse ne yapabilirler? Koca bir hiç! Facebook’u Belçika’da engelleyecekler mi?

Türkiye’de Anayasa Mahkemesi ne dedi? Bir hesabın suç unsuru içerebilecek paylaşımları nedeniyle bir platformu, koskoca Twitter hizmetini kapatamazsın dedi. Bu anayasadaki iletişim özgürlüğüne aykırıdır dedi.

Facebook BPC ile elbette gidip konuşacak, çünkü olayın dallanıp budaklanmasını ve diğer ülkelerin de dava açmasını istemiyor. Ancak istese hiç gitmez ve günde 280 bin dolar para cezası öder. Facebook için ne ki?

 

 

Peki Belçikalılar ne diyor?

Debussere, “Facebook’tan korkmayın” diyor. “Taleplerimizin sadece Belçika için uygulanamayacağını söyleyecekler. Ancak bizim taleplerimiz bu ülkede kusursuz uygulanabilir.” Acaba?

Tercümesi: Facebok diyor ki “İnsanları gözetlersek tüm dünyada gözetleriz. Tek bir ülkenin fişini çekip o ülkeyi muaf tutamayız.” Teknik açıdan haklılar! Ya hep, ya hiç.

Uzatmayalım: Facebook nezdinde ulusal ülkelerin kendi vergi ve ekonomi sistemlerini Amerikan sosyal ağlarından korumak için bir savaş açtıklarını görüyoruz. Bu savaşı kazanabilirler mi? Sanmıyorum, çünkü devletlerin arkasında global ticarete yönelen büyük ve zengin aileler var. Asıl kararı onlar verecek.

İşin Google boyutunu merak ediyorsanız ilgili yazı: Fransa’dan Google’a gizlilik ayarı: Unutulma hakkına saygı göster