Kozan Demircan

Kozmik enflasyon teorisi evrenin büyük patlamayla nasıl oluştuğunu açıklamak için geliştirildi. Planck uzay teleskopunun 2013’te kozmik mikrodalga arka plan ışımasının (CMB) görüntüsünü almasıyla genel olarak kanıtlandı. CMB büyük patlamadan kalan ışık olup evrenin oluşumunu gösteren bir teoriyi test etmenin en iyi yollarından biridir. Kozmik enflasyon ise uzayın, evreni oluşturan sıcak büyük patlamadan önce kısa süre …

Kozmik Enflasyonda Evrenimizin Kopyaları var mı? Devamı »

Bugüne dek yaklaşık 4000 öte gezegen bulduk ama yaşama elverişli bir gezegen bulmak için önce Dünya’ya bakmak lazım. Bilim insanları uzayda yaşam bulmak amacıyla, Dünya’ya benzeyen gezegenlerin yaşama uygunluk ölçütlerinin şablonunu çıkaracaklar. Bunu da Ay’a video kamera koyacakları LOUPE projesiyle yapacaklar. Dünya’ya Ay’dan bakıp yaşama uygun gezegenlerin uzaktan nasıl göründüğünü anlayacaklar. Peki LOUPE nedir ve …

Yaşama Uygun Öte Gezegenler Nasıl Aranır? Devamı »

Bilim insanları Alzheimer hastalığını 25 yıl önceden tespit etmenin bir yolunu buldular. Peki önleyici tedaviye erken başlamaya izin veren ve gelecekte kesin tedavi geliştirmeyi hızlandıracak olan bu gelişme nedir? Anneannemi Alzheimer’dan kaybetmiş olarak söylüyorum ki hastalığa ne kadar önceden tanı koyarsanız hastaların yaşam kalitesini o kadar uzun süre artırıyorsunuz. Alzheimer, bunamanın çok ağır bir formuna …

Alzheimer Hastalığının Gelişini 25 Yıl Önceden Bileceğiz Devamı »

Bilim insanları protein katlama problemini yapay zekayla en sonunda çözdü. Nasıl ki davranış modelleme kullanan antivirüs yazılımları, listede kayıtlı olmayan bilgisayar virüslerini bile davranışlarına bakıp görecek; protein katlama sayesinde de biyologlar akıllı mRNA aşıları ve ilaçlar geliştirecek. Sars-Cov-2 virüsü varyantlarındaki çivi proteinlerinin nasıl katlanıp mutasyon geçireceğini öngörebildiğimizde Covid-19 ve benzerlerine karşı akıllı aşı devri başlayacak. …

Protein Katlama Nedir ve Bizi Yaşatır? Devamı »

Elektron spini sizi, beni, yıldızlar, gezegenler ve yaşamı meydana getiren karmaşık maddeyi; atomlarla molekülleri nasıl oluşturuyor? Bu yazıda maddenin kökenini göreceğiz. Bugün size oturduğunuz sandalyenin içine neden hayalet gibi batmadığınızı anlatacağım. Bunun için de basit bir olgu ve tek bir parçacık kullanacağım: Hepimizin bildiği, sevdiği, o lambayı yakıp dizüstü bilgisayarlarla telefon ve tabletleri şarj etmemizi …

Elektron Spini Maddeyi Nasıl Oluşturuyor? Devamı »

Nötrinolar uzayda giderken birbirine dönüşebilen, hem de kendi kendisinin antimaddesi olabilecek en egzotik parçacıklardan biridir. Lepton türeyişi teorisine göre antimaddenin kökeni olup neden antimaddenin nadir olduğunu da açıklayabilir. Biz de bu yazıda karanlık maddenin neden steril nötrino olabileceğini tartışacağız. Nitekim Fermilab nükleer araştırmalar merkezindeki yeni MiniBooNE nötrino deneyi, nötrinoların birbirine beklenmedik bir şekilde dönüştüğünü gösterdi. …

Steril Nötrinolar Karanlık Madde mi? Devamı »

Kuantum ışınlama nedir, nasıl çalışır ve 1990’larda ikinci kuantum devrimini nasıl başlattı? Peki kuantum ışınlamayla ışıktan hızlı iletişim mümkün mü? Kuantum fiziği 116 yaşında ve birinci kuantum devrimi kuantum mekaniğinin geliştirilmesiyle yaşandı. Başta Planck ve Einstein olmak üzere fiziğin devleri atomun içyapısını açıkladılar. Parçacıkların aynı zamanda dalga gibi davrandığını gösterdiler. Schrödinger olasılık dalga fonksiyonunu yazdı. …

Kuantum Işınlama ve İkinci Kuantum Devrimi Nedir? Devamı »