NASA Venüs’e İnsan Göndermeyi Planlıyor >> İnsanlar Venüs’ü havadan zeplinle keşfedecek
Venüs’e gitmek Mars’a gitmekten daha kolay, çünkü Venüs Dünya’ya daha yakın, Mars’tan daha sıcak ve her ne kadar yüzeyi yaşanamaz olsa da Venüs’ü havadan keşfetmek daha kolay. Elbette Venüs’e insan göndermek ile Venüs’e yerleşmek arasında büyük bir fark var.
Venüs yüzey basıncı Atlantik Okyanusu’nda 2 kilometre derinde yatan Titanic’in enkazını ezen basınca denk. Venüs’ün yüzey sıcaklığı da 462 dereceyi buluyor ki bu da kurşunu eritmeye yeterli. Ayrıca Venüs bulutlarından aşağı zehirli sülfürik asit yağmurları yağıyor.
Öte yandan yerden 50 km yüksekte, Venüs’ün ışığını karartan zehirli ve asitli bulutların üstünde her ne kadar oksijen olmasa da mavi bir gökyüzü var. Üstelik bu irtifada güneş rüzgarına ve kozmik ışınlara bağlı radyasyon oranı da Kanada gibi kuzey enlemlerindeki ülkelerde yaşayan insanların yılda aldığı radyasyon dozuna eşit.
Garip ama gerçek: Venüs’ü havadan keşfetmek Mars’ı yerden keşfetmekten daha güvenli!
Zeplinler ve balonlarla keşif
NASA Sistem Analizi ve Konsept Geliştirme Başkanlığı, Venüs’ü havadan keşfetmek için bir rapor yayınladı. İnsanlar Venüs’ün büyük dinlerdeki cehennem tasarımlarına benzeyen ölümcül yüzeyine inmek yerine, gezegeni balonlar ve zeplinlerle havadan keşfedecek.
NASA bunun için Yüksek İrtifada Venüs Operasyonları Düzenleme Konsepti’ni (HAVOC) geliştirdi. HAVOC araçları güneşe bakan üst yarısı güneş ışığından elektrik üretmek için güneş panelleriyle kaplı olan zeplinler ve balonlardan oluşuyor.
Venüs Güneş’e Dünya’dan yakın olduğu için Venüs semalarında güneş enerjisinden elektrik üretmek çok daha kolay. Mars’ta ise Güneş gökyüzünde sadece küçük bir topluiğne başı büyüklüğünde. Bu yüzden Mars’a 2004’te inen Spirit aracı kış aylarında yeterince elektrik üretemeyerek dondu.
Peki neden balon ve neden zeplin?
Zeplinler astronotlar için hem hava keşif gemisi hem de uçan konut ve laboratuar işlevini görecek. Zeplinlerin altına takılan gondolların sağında ve solunda birer pervane olacak ve bunlar zeplini Venüs göklerinde uçuracak.
Balonlar ise yol yorgunu zeplinler için uçan rıhtım işlevini görecek. Zeplinler şarj olmak için dev uçan balonların altına yanaşacaklar (resimde elektrikli motor kullanan zeplinlerin uçan iskeleye nasıl yanaştığını görüyorsunuz). Sonuçta balonların dev yüzeyi güneş ışığından daha fazla elektrik üretilmesine izin veriyor ve balondaki aküler zeplinleri şarj ediyor.
Zeplinlerin güneş panelleri ise uçan gemilerin menzilini uzatıyor ve acil durumda balonlara geri dönmek için kritik enerjiyi sağlıyor. Balonlar aynı zamanda astronotları Venüs’te yıl boyunca destekleyecek olan hidroponik bahçeleri, meyve-sebze yetiştirilen seraları, oksijen ve su tankları ile kargo bölmelerini barındırıyor (asıl sorun Venüs atmosferinde zeplin ve balonları güvenle şişirmek. Bunun için mühendislik gerek).
Astronot dostu
Venüs’ün yüzey basıncı Yeryüzü’nün 92 katı olabilir. Venüs bulutlarının altında tehlikeli şimşekler çakıyor ve yanardağ faaliyetlerine bağlı olarak Venüs toprağında şiddetli depremler yaşanıyor olabilir ama Venüs’ün kalın bir karbondioksit atmosferi var. Öyle ki cehennemi bulutların üzerinde astronotları tehlikeli radyasyondan koruyor.
Üstelik 50 km irtifada atmosfer basıncı İstanbul’a denk. Dolayısıyla insanlar Mars’ta olduğu gibi uzay giysileri giymek zorunda kalmayacaklar. Kalın atmosfer ve Güneş’e yakınlıktan kaynaklanan 75 derecelik sıcaklıktan korunmak için klimalı tulumlar giyip oksijen maskesi takmaları yeterli olacak.
Mars’taki astronotlar ise yıl boyunca Dünya’nın 40 katı kozmik radyasyona maruz kalacaklar. Ayrıca Mars çekimi Dünya’nın üçte biri ve Mars’a gitmek 6 ay sürüyor. Venüs ise Dünya’ya sadece 50 milyon km uzakta. Uzayda ağırlıksız ortamda fazla radyasyona maruz kalmadan 2 ayda Venüs’e gitmek mümkün ve Venüs çekimi Yerçekimi’ne neredeyse eşit (yüzde 81 yerçekimi ile kendinizi biraz hafif ve kilo vermiş hissediyorsunuz o kadar).
Bunun bir sebebi de Venüs’ün Güneş’e ortalama 108 milyon km mesafede olması. Mars’a giderken Güneş’in çekim etkisinden kurtulmak için mücadele ediyoruz. Oysa Venüs Güneş yönünde. Venüs’e giderken aslında Güneş’e doğru düşüyor olacağımız için az yakıtla hızlı gitmek mümkün. Keza yakıt yerine astronotlar için daha fazla hava, su ve erzak taşımak da mümkün.
Dünya’ya dönüş
Astronotlar Dünya’ya zeplin gondolunun altındaki roketle kalkış yapan veya balonlardan kalkış yaparak yörüngedeki uzay gemisiyle kenetlenen özel kapsüllerle dönecekler. Ayrıca Venüs’ü önce robot balonlar ve zeplinlerle keşfedeceğiz. Ön çalışma bu şekilde kolaylaştığından ileride Venüs’e insan göndermenin maliyeti de düşük olacak.
Peki Mars neden daha popüler? H. G. Wells’in 20. yüzyılın başında yayınlanan Dünyalar Savaşı bilimkurgu romanını ve Tom Cruise’un oynadığı film uyarlamasını bir kenara bıraksak bile, yani Mars’ta yüz yıldır uzaylı bulacağımıza dair abartılı inancımızı bir kenara koysak bile kızıl gezegenin insanların yerleşmesine en uygun gezegen olduğunu biliyoruz.
Mars’ta su var ve atmosferde bulunmasa da Mars kayalarında oksijen var. Kısacası Mars’ı kolonileştirmek mümkün ve Mars’ta büyük olasılıkla en azından bakteri düzeyinde hayat var ya da eskiden vardı. Bu yüzden Mars daha fazla reklam alıyor.
Mars’a insan göndermek için Mars One gibi projeler tasarlanıyor. Bu konudaki son gelişmeleri Popular Science Türkiye Ocak 2015 sayısı için hazırladığım Orion yazısında okuyabilirsiniz. Venüs’ün yerden keşfi için ayrı bir yazı hazırlayacağım.
