Varlık felsefesi nedir? Nesneler gerçek mi, yoksa insan icadı mı? Fiziksel nesneler var mı? Peki hangisi önce gelir? Varlık mı, oluş mu ve sandalyeler gerçekten var mı? Kavramlar gerçek mi; yoksa dünyada gördüğümüz, algıladığımız olaylara, nesneler ve olgulara verdiğimiz birer isim mi? Peki ya varlıkta bütünsellik? Bir şey nerede başlar ve nerede biter? Örneğin yediğiniz …
Lazer ışınlarıyla elektronları ve dolayısıyla zamanı dondurmak mümkün mü? Belirsizlik ilkesi gereği ölçtüğünüz parçacığı değiştirirsiniz. Öyleyse radyoaktif bir atomu sürekli ölçerek daha hafif bir atoma bozunmasını önleyebilir miyiz? Kopenhag yorumu uyarınca, lazer ışınlarıyla sürekli ölçtüğümüz bir parçacığın davranışını gösteren olasılık dalga fonksiyonunu devamlı sıfırlayarak o parçacığı adeta zamanda dondurabilir miyiz? Sahi, kuantum ölçümden ne anlamalıyız? …
Felseİnsanı diğer canlılardan ayıran akıl nedir? Felsefi düşüncede nasıl akıl yürütür, varsayımlarda bulunur ve savlar geliştiririz? Sağlıklı bir tartışma ortamı için tümdengelimi nasıl kullanırız? Tümdengelim yönteminin sınırları nedir? Felsefeye giriş yazı dizimizin bu ikinci bölümünde akılcı düşünme ve mantık yürütmenin temellerini göreceğiz. Felsefi bakış ve gündelik bakış Aristoteles insan akıllı bir hayvandır demiştir. Aslında erkekler …
Evreni fizik tanımlar ama fizik denklemleri matematiktir. Peki matematik nesneleri ve sayılar gerçek mi, yoksa formalizm midir? Matematik evrensel dil mi, yoksa herhangi bir dil midir? Sahi, fiziksel gerçeklik nedir? Matematik insan icadıdır görüşünü dile getiren önceki yazıda, bir şeyi ifade etmekte kullandığımız dilin kuralları o şeyin kendisi değildir yaklaşımını açıklamıştım. Bir şeyin ismi onu …
Marmara Denizi’ni saran deniz salyasına ve kısa vadeli ekonomik çıkarları için denizi kirletenlere bakınca kendime soruyorum: İnsan zihni rasyonel mi, yoksa akıl dışı mı ve felsefedeki “saçma” kavramının kökeni nedir? Kısacası neden akılcı olmak yerine aptallık ederiz? Biz insanlar doğası gereği mantıksız canlılarsak nasıl oluyor da bilim ve felsefe yapabiliyoruz? Dahası bilim yapacak kadar mantıklıysak …
Aklın Geleceği: Dünyamız için Nasıl Daha Akılcı Oluruz? Devamı »
Pi sayısı nedir ve nasıl hesaplanır? Isaac Newton Pi (π) sayısını entegral denklemine nasıl ekledi? Matematikçiler 2000 yıl boyunca Pi sayısını hesaplamak için çok zor bir yöntem kullandılar. Bu yüzden de 3,14 olarak kısaltılan Pi’ye birkaç ondalık basamak eklemekten öteye gidemediler. Sonra Newton geldi, ikiterimli teoremi adeta paramparça etti ve matematiği kırıp oyunun kurallarını değiştirdi. …
Matematiğin dibinde bir delik var ve bu öyle bir delik ki hiçbir şeyi yüzde 100 kesin bilemeyeceğimiz anlamına geliyor. Kuantum fiziğindeki belirsizlik ilkesi geçersiz olsa bile bu böyle: Her doğru önermenin doğru olduğunu kanıtlayamayız. Nitekim Kant insan aklı her şeyi sorabilir ama her sorunun yanıtını bulamaz demişti. Gödel bunu Eksiklik Teoremiyle formüle etti. Peki Gödel …
Felsefe nasıl yapılır? Nasıl akıl yürütür ve fikir geliştiririz? İster düşünce özgürlüğümüzü kazanmak olsun ister iş görüşmeleri ve etkinliklerde etkili konuşmak, kendimizi nasıl düzgün ifade ederiz? Bugün sizinle yepyeni bir dünyaya yolculuğa çıkıyoruz ki bu sizin dünyanız. Dünyayı sorgulamayı, anlamlandırmayı, kendi fikirlerimize sahip olmayı ve yeni dünyalar kurmayı öğreneceğiz. Çevremizi anlamlı kılan şeyler nedir? Varoluşu …
Felsefe Nedir? Nasıl akıl yürütür ve fikir geliştiririz? Devamı »
Matematik denklemlerindeki sonsuzluk gerçek mi, yoksa biri 0’a bölmeye çalıştığınızda karşınıza çıkan ve yalnızca matematikte geçerli olan tanımsız bir ifade mi? Matematikte sonsuzluklar var, örneğin teorik olarak sonsuza dek sayabiliriz. Peki fizikte sonsuzluk var mı? Fizik denklemlerini çözmek için bütün sonsuzlukları sadeleştirip silmek zorunda mıyız? Sonsuzluğun gerçek olup olmadığı sorusu asıl fizik açısından önemli; çünkü …
