Hızyuvarı, yani vakum tüpler içinde ses hızında giden tren nedir? Hyperloop hızyuvarı hızlı trenlerin ve maglev mermi trenlerin yerini alacak mı? Birkaç ay önce hipersonik füzeleri, ses çıkarmadan uçacak yeni nesil süpersonik yolcu uçaklarını, yörünge altı hipersonik yolcu uçaklarını ve Türkiye’nin uzaya roket gönderme çalışmalarını anlattım. Kısacası sesten 2 ila 10 kat hızlı giden füzeler, …
Kuantum fiziğinde süper determinizm ve özgür irade nedir? Süper determinizm özgür iradeyi yok eder ve bilimsel araştırma yapmayı engeller mi? Uzaktan etki ve Bell eşitsizliği ile süper determinizm arasındaki ilişki nedir? Süper determinizm Bohm’un gizli değişkenler teorisini kanıtlar mı? Önceki yazılarda özgür irade var mı konusunu felsefe ve fizik açısından ele aldık. Bu kez süper …
Dünya’ya kara delik çarparsa ne olur? Dünya patlayıp parçalanır mı? Yoksa kara delik Dünya’yı yutar mı? Peki ya 1908’de Sibirya’da gerçekleşen ünlü Tunguska patlaması? Tunguska bir meteor taşı değil de Dünya’ya çarpan bir ilkin kara delik olabilir mi? Sahi, ilkin kara delikler nedir ve karanlık madde aslında kara delik midir? Kara delik çarparsa ne olur …
Bilim insanları DNA’daki genleri tek tek çekip çıkaran ve ışıkla tutan foton cımbızı geliştirdiler. En küçük molekülden daha küçük foton cımbızları genleri katlamak, kıvırmak ve şekillendirmekte kullanılıyor. Böylece Covid 19’a yol açan Corona virüsünün Omicron varyantı gibi salgın hastalıklara karşı daha yeni ve etkili mRNA aşıları geliştiriliyor. Peki organik nanoteknolojinin en kullanışlı aleti olan mikroskobik …
Bilim insanları yumurta kabuğu gibi ince ve kırılgan kabuklu 3 yeni öte gezegen keşfetti. Bu gezegenlerin incecik kabuğunda dağlar ve kıtaların kayması yok. Peki çıtkırıldım gezegenler hayata elverişli mi? Gökbilimciler bugüne dek başka yıldızların çevresinde dönen 4000 öte gezegen buldular. Öte gezegen peşinde koştuğumuz 25 yılda, kayalık gezegenlerin bile Dünyamızdan çok farklı olabileceğini öğrendik. Örneğin …
Baştan bir ipucu vereyim mi? Pilli bir başucu saatini çalıştıran enerjiyi veya Tesla elektrikli aracın motorunu çalıştıran gücü aslında pil ya da batarya sağlamaz! En azından doğrudan sağlamaz; çünkü elektrik ve enerji aynı şey değildir. Peki elektrik akımı ve enerji akışı arasındaki fark nedir? Alternatif akım nasıl çalışır? Alternatif akımda elektronlar ileri geri gidiyor ama …
Sicim teorisine göre evrende kara delik yok. Bunlar dışarıdan bakınca kara delik gibi görünen tüy yumaklarıdır. Peki tüy yumağı nedir, nasıl oluşur ve çalışır? Kara deliklerle ilgili hangi paradoksları çözer? Hepsini bu yazıda görelim. Öncelikle ışığın bile kaçamayacağı kadar güçlü bir yerçekimi yaratan; yani yüzeyinden kaçış hızı ışık hızına ulaşan cisimlere kara delik deriz. Kara …
Kök hücreler nasıl yaşlanıyor? Peki kök hücrelerin bölünmesini hızlandırarak yaşlanmayı geciktirmek mümkün mü? Nitekim bizi kök hücreler büyütüp geliştiriyor ve ayakta tutuyor desek yeridir. Bunlar dokularımızı sağlıklı tutmak için diğer hücreleri yeniliyor. Oysa kök hücreler de yaşlanarak işlevini eskisi gibi yerine getirememeye başlıyor. Normalde vücudumuzun yaşlanması mitokondrilere bağlıdır. Bunlar hücrelerimizin enerji fabrikaları olup solunum yapmamızı …
Fizikçiler şimdiye dek 25 temel parçacık keşfettiler. Standart modelde yer alan bu parçacıklar madde, enerji ve radyasyon olmak üzere evrende bildiğimiz hemen her şeyi oluşturuyor. Bir tek karanlık madde ve karanlık enerjinin ne olduğunu bilmiyoruz. Oysa 25 temel parçacığın büyük kısmı kararsız ve saniyenin çok ufak bir kesrinde daha hafif başka parçacıklara bozunuyor. Bozunmak dönüşmek …
