Ay 100 milyon yıl genç çıktı >> Yoksa Dünya’nın gençlik yıllarında 2 Ay mı vardı?

Astronomide kabul gören popüler teoriye göre Ay, Dünya’ya çarpan Mars büyüklüğündeki bir gezegen ile oluştu. Çarpışma sırasında Dünya ile küçük gezegenin demir çekirdekleri birleşti, eriyen kabuk katmanları ise uzaya ateş damlaları halinde savrularak topaklandı ve uydumuz Ay’ı meydana getirdi.

Bu olayın 4,56 milyar yıl önce gerçekleştiğini sanıyorduk, ama anlaşılan Ay sandığımızdan gençmiş: Son hesaplamalar, Ay’ın 4,4 ila 4,45 milyar yıl yaşında olduğunu gösteriyor. Milyarlarca yıl öncesini tahmin etmek zor ve 150 milyon yıllık hata payı kadı kızında da olur. 🙂

Ancak Ay’ın “kendini oluşturması gereken çarpışmadan” 100 milyon yıl genç olması (?), Dünya’nın ve hayatın kökenini açıklayan teorilere aykırı bir durum. Yoksa Dünya’nın çevresinde dönen bir değil, 2 Ay mı vardı?

 

 

Çarpışan dünyalar

Washington Carnegie Fen Bilimleri Enstitüsü’nden Richard Carlson, uydumuzun öngörülenden 100 milyon yıl genç olmasının önemini açıklıyor: “Ay’ın oluşum sürecinin tam olarak anlaşılamamış olan son aşamasının aslında önemli sonuçları var. Örneğin Dünya yaşanan dev çarpışmadan önce zaten farklılaşmışsa, bu çarpışma ‘ilksel’ atmosferi de uzaya savurmuş olabilir mi?”

Carlson’un söylemek istediği şey, Dünya’nın kökenine ilişkin ana teorinin yanlış olabileceği: Şimdiye kadar Dünya atmosferinin Ay oluştuktan sonra ortaya çıktığını; Yeryüzüne çarpan bir gezegenin Dünya’nın tümüyle erimesine ve tekrar katılaşmasına yol açtığını sanıyorduk.

 

 

Dünyayı tavlamak

Çarpışmanın Dünya’yı demir gibi tavladığını ve kayaların erimesi sonucunda; gezegendeki ağır demir elementi ile diğer ağır metallerin dibe çökerek kabuk, manto tabakası, çekirdek gibi çok katmanlı bir yapı ortaya çıkardığını düşünüyoruz. Nitekim Dünya’da hayatı gezegenimizin çekirdek ve kabuk gibi farklılaşmış bir içyapıya sahip olmasına borçluyuz.

Ancak, Dünya’nın Ay’ı oluşturan çarpışmadan önce de demir çekirdeği varsa bu çekirdek nasıl oluştu? Ay’ı yaratan çarpışmadan önce bilmediğimiz başka bir çarpışma yaşandı mı? Dünya’nın çarpışmadan önce bir atmosferi varsa, eskiden süper sıcak olmasına rağmen, ilksel Dünya’da en azından bakteri düzeyinde hayat var mıydı?

 

 

Kozmik çarpışmalar ve hayatın kökeni

Hayat Dünya’da Ay oluştuktan sonra mı, yoksa Dünya ilk oluştuğu zaman mı ortaya çıktı? Ve uzaydan geldiyse nereden geldi? Hayat uzaydaki asteroitlerde mi ortaya çıktı? Yoksa asteroitler sadece hayatın temeli olan bileşikleri mi Dünya’ya getirdi? Gördüğünüz gibi, Ay’ın 100 milyon yıl genç olmasının görmezden gelinemeyecek sonuçları var.

 

 

Carlson yeni bulgularını, “Ay’ın Kökeni” başlığı altında, 23 Eylül 2013 tarihinde yapılan bir toplantıda Londra Kraliyet Derneği ile paylaştı. Şurası açık ki Ay’ın 100 milyon yıl genç olması, Dünya’nın dönüşündeki yavaşlama, merkezkaç kuvveti, gezegenimizin kütlesi ve çapıyla ilgili hesaplamalarla uyuşmuyor.

 

 

Evdeki hesap çarşıya uymadı

Bu hesaplamalara göre Mars büyüklüğündeki gezegenin Dünya’ya 4,56 milyar yıl önce çarpmış olması gerekiyor.

Ay kabuğunun kimyasal yapısı ve kabuktaki maden oranı Dünya kabuğuna benzediği ve uydumuzun demir çekirdeği olmadığı için, Ay’ın Dünya’dan kopan erimiş kayalarla oluştuğunu düşünüyoruz. Bu yüzden Mars büyüklüğündeki bir gezegen çarpışmasının buna yol açtığına inanıyoruz. Ay bu dev çarpışmadan 100 milyon sonra oluştuysa, Ay’ın kökeni sorusu ortada kalıyor.

 

 

Dünya’nın 2 Ay’ı mı vardı?

Gökbilimciler Güneş Sisteminin yaşını merkezkaç kuvvetini kullanarak kesin bir şekilde hesaplamış durumda: Güneş Sisteminin 4 milyar 568 milyon yıl önce oluştuğunu biliyoruz. Ay da en geç 4 milyar 450 milyon yıl önce oluştu.

Dünya’nın çekirdeği Ay’dan önce oluşmuşsa çekirdeği ve daha sonra Ay’ı meydana getirmek üzere, Dünya’ya Mars büyüklüğünde 2 gezegen çarpmış olması gerekiyor. Hem de eski Güneş Sisteminde sadece 118 milyon yıl içinde!

Elimizdeki yörünge modelleri buna müsaade etmiyor. Mars ile Dünya arasında bir değil, 2 gezegen oluşması ve bunların kısa aralıklarla Dünyamıza çarpması bilim adamlarının hayal gücünü zorluyor.

 

 

Ay’ın çapı Dünyamızı aşar

Elimizdeki modeller, Dünya’nın çok bir büyük bir uydusu olduğunu gösteriyor. Öyle ki Dünya’dan kat kat büyük ve kütleli Jüpiter ile Satürn gezegenlerinin toplamda 120’yi aşan “uydu ordusunun” büyük kısmının çapı Ay’dan küçük.

Öte yandan, kütleçekim ve yörünge hesaplamalarına göre, Ay kadar büyük bir cismin uzayda kendi başına oluşması ve sonradan Dünya’nın çekim alanına kapılarak gezegenimizin uydusu olması mümkün değil.

 

 

İşte bu sebeplerle Ay’ın Dünya’ya başka bir gezegenin çarpması neticesinde meydana gelmiş olması elimizdeki tek makul açıklamaydı. Şimdi Ay’ın ve Dünya’nın kökeni teorilerini yeniden düşünmemiz gerekiyor.

Bunun akla yatkın tek bir açıklaması var: Mars büyüklüğündeki gezegen Dünya’ya çarptıktan sonra 2 Ay oluştu. Bunlar milyonlarca yıl Dünya’nın etrafında döndüler ve ardından çarpışarak bugünkü “bize göre” dev Ay’ı oluşturdular. Bu teori yeni bulgularla uyuşuyor.

Ancak, teorinin en ilginç yanı hem Dünya’nın çarpışmadan önce bir atmosferi olduğunu göstermesi hem de iki “prototip ay” çarpışıp asıl Ay’ı oluşturmadan önce ikinci atmosferin, gezegen darbesinden sonra ortaya çıkan yeni atmosferin oluşmaya başlamış olduğuna işaret etmesi. Hayatın kökeni kuramları için bu detay önemli. Bakalım gelecek neler gösterecek?

 

Ay ve Dünya nasıl oluştu? Yeni teori