Windows Phone 8 akıllı telefon dünyasına Ekim ayında hızlı bir giriş yaptı- 1

Windows Phone 8’i inceleyelim, marifetlerini görelim. Bakalım Android karşısında ne yapacak?

 

Sevgili okurlar, Windows Phone 8 mobil işletim sistemi, 29 Ekim 2012’de görkemli bir tanıtımla duyuruldu. Peki, Microsoft CEO’su Ballmer’ın “Windows 8 Surface tabletler piyasada istediğimiz çıkışı yapamayabilir” mesajını veren sözlerinin ardından, Windows Phone 8’in geleceği ne olacak? Windows mobil cihazların son temsilcisi Windows Phone 8 istenen satış rakamlarını yakalayabilecek mi?

2011’den beri sosyal medyada hep aynı mesajı veriyorum: Microsoft, mobil cihazlarda istediği başarıyı yakalayamadı. Ancak, Microsoft büyük bir devdir. Mobil internetin ve açık sistemlerin (açık kaynak kod değil, açık sistemler) ne olduğunu iyi anlarsa, bu dev, büyük paralar harcayarak pazarda kendine önemli bir yer edinebilir.

Bugün Microsoft’un bunun için adımlar attığını görüyoruz. Öncellikle, Android telefon ve tablet üreticilerinden ürettikleri cihaz başına 10-15 dolar gibi bir para alıyorlar (Samsung ve HTC’den mesela). Biliyorsunuz, Apple, Samsung’a patent davaları açtı. Microsoft ise patent davası açmamak için Android telefon üreticilerinden bir tür telif hakkı parası alıyor. İlgili yazılarımı hatırlatma kabilinden blogumda geriye dönük olarak yayınlayacağım.

Lafı uzatmayalım. Demek istediğim şey şu: Windows Phone 8, Android’in karşısına güçlü bir OEM desteği ile çıkıyor (örneğin Windows Phone 8x HTC ve Samsung ATIV – S ve tabii ki Nokia… ama fark yaratırsa Nokia değil, diğer Android markalarının desteği yaratır). Sonuç olarak, Windows Phone 8 akıllı telefon dünyasına Ekim ayında hızlı bir giriş yaptı. Şimdi Windows Phone 8’i inceleyelim, marifetlerini görelim.

 

Windows’tan nihayet kullanışlı bir arayüz

Windows Phone 8’i ilk gördüğümde kendi berbat Windows Mobile 6.5 HTC HD 2 deneyimimi hatırladım. Microsoft akıllı telefonlar için işletim sistemi geliştirmek gibi bir şeye son kalkıştığında beni kızdırmış ve HTC HD 2 telefonumun ROM’unu kırdırıp, içine Android yükletmeme neden olmuştu (belki de Microsoft’a bunun için teşekkür etmeleyim).

Her ne ise, Windows Phone 8’in gayet etkileyici ve kullanışlı bir arayüzü var. Windows Phone 7 ve Metro arayüzünden çok daha kullanışlı bir arayüz… Ancak, bu telefonda gösterişli bir açılış sayfası ve janjanlı resimlerden çok daha fazlası var.

Bir kere, Windows Phone 8 çok çekirdekli çipsetler ve farklı ekran çözünürlükleri destekliyor (WVGA, WXGA ve 720p). Bu özellik, tablet uygulamalarının Windows Phone 8’de ekrandan taşmadan kullanılabilmesi için kolaylık sağlıyor (720p telefonlarda eski uygulamaları yüksek çözünürlükte kullanmak).

Microsoft, akıllı telefonların sosyal medya olmadan hiçbir şey olamayacağını da sonunda fark etmiş görünüyor. Windows Phone 8’de SkyDrive, Xbox Live desteği, DirectX grafik API’yı, Windows 8 ile Xbox 360 bulut hizmetleri ve USB yığın depolama özelliği var.

DirectX beni özellikle umutlandırdı. Ne dersiniz? Bir gün eski PC video oyunlarının Windows Phone 8 telefonlara port edildiğini görebilecek miyiz? Belki oyunlarda modifikasyon yapan mod toplulukları Baldur’s Gate gibi oyunları Winows 8 telefonlarda modifiye etmeye başlar… Çünkü bu oyunların mobil sürümleri mod desteklemiyor ve PC sürümlerinde yapılan modlar çöpe gidiyor (ek maceralar vb.).

 

Kardeşim geç bunları! API nasıl, uygulamalar hızlı çalışıyor mu? Onu söyle!

Hemen geliyorum. Yeni Windows 8’de uygulama geliştiricilerin işini kolaylaştırmak için çaba göstermişler. Öncellikle farklı cihazlar arasında tutarlı bir uygulama ekosistemi var. Öhm… PR dilini Türkçeye çevirecek olursak, Microsoft diyor ki “Windows 8 store’um uygulama zenginliği bakımından Google Play ve App Store’a rakip olacak”. Eh, buradan ülkemizin uygulama geliştiricilerini bu iddiayı test etmeye çağırıyorum. Sayın geliştiricilerimiz çıkın meydana, çağırın Windows Phone 8’i mindere… Bakalım, Windows Phone 8’e uygulama geliştirmek dedikleri kadar kolay mı?

 

Temel özellikler

−        Çok çekirdekli işlemci (64 çekirdeğe kadar!)

−        3 farklı ekran çözünürlüğü desteği

−        Kullanışlı, basit arayüz

−        DirecX grafik API desteği

−        MS Office’i kendi doğal ortamında çalıştırabilme (Nihayet)

−        Sosyal ağ entegrasyonu (Günaydın Microsoft!)

−        Bulut Bilişim hizmetleri (SkyDrive, Windows Live, Xbox Live)

−        Multimedya içeriği için kablosuz eşitleme

−        Dahili depolama alanını microSD ile genişletebilirsiniz

−        USB yığın depolama modu (geç bile kalındı)

−        Çoklu görev desteği (Frenk üzümüyle ifade edecek olursak: multi-tasking)

−        Nokia destekli Bing Maps

−        Çocukların köşesi (!?)

−        Data Sense

−        Birinci sınıf JavaScript desteği (Valla ben de onların yalancısıyım 🙂 )

−        NFC (Yaşasın temazsız ödeme ve telefonla doğrudan alışveriş! Turkcell Cüzdan vb.)

−        DivX/XviD video desteği (Artık bunun native olmasının zamanı gelmişti)

−        Bluetooth (Demee?)

 

Eksiklikler

−        Öncelikle, sistem çapında bir dosya yöneticisi yok (Windows Gezgini isterük!)

−        Sesli navigasyon yok (Google Haritalar Android için sesli gezinme desteği gibi. Hindistan’a bile geldi alo?)

−        Müzik çalarda equalizer yok

−        Ekran kilidinde çalışan kısayol desteği yok

−        Maksimum ekran çözünürlüğü hâlâ Android’den düşük (Windows Phone 8, Android’den daha yavaş çalışıyor ve hantal diye mi böyle yapıyorsunuz? Full HD desteği iyi olurdu)
Kullanıcı Arayüzü: Telefonun gülen yüzü

Windows Phone 8’in arayüzü o kadar iyi ki Windows 8’i, Windows Phone 7 telefonlarla çalıştırmak imkansız! Bence bu, millete yeni telefon satmak için yapılan bir numara ama biz yine de iyi niyetle yaklaşalım ve Windows Phone 8 arayüzünü detaylarıyla anlatalım.

Windows Phone 8 ana ekranında tipik Başlat Ekranını görüyoruz. Windows 8 uygulamaları da ekranda kayar geçer görüntüleniyor. Uygulama kısayolu listesini parmağınızla yukarı aşağı kaydırarak uygulamalar arasında gezinebilirsiniz. Hımm… Windows Phone 7 de böyleydi. Neyse, devam edelim.

En nihayet USB yığın depolama desteği geldi. Şimdi bu, Android kullanıcıları için yeni bir özellik olmayabilir ama Windows kullanıcıları için Zune Transferden kurtulmak anlamına geliyor. Tebrikler Microsoft, çağı yakaladın!

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Windows Phone 8’in en güçlü yanı PC desteği

Bariz bir gerçek, Windows Phone 8 elbette Windows 8 PC işletim sistemiyle aynı kodu taşıyor ve bu yüzden de laptop ile PC’lere daha gelişmiş bağlanabilirlik seçenekleri sunuyor. Bakalım Microsoft, Tablet PC segmentini içerik üreticilerin laptoptan tablete veya akıllı telefona geçmesini sağlayacak şekilde baştan tanımlayabilecek mi? Tabletlerin en büyük eksiği, medya tablet formatında sınırlı kalmaları… Ancak, Microsoft, Ultrabook’ları ve Windows Surface tabletleri işin içine katarak bir Windows 8 ekosistemi oluşturmak istiyor.

 

Ekran kilidini tek düğmeyle açmak

Windows Phone 8’in ekran kilidini tek bir düğmeye basarak açabilirsiniz. Başlat ekranında standart özellikler görüntüleniyor. Tarih, saat, takvim, e-posta, arama kaydı… Ekranda ses düzeyini ayarlamak ve ekranın üst kısmında müzik çalar ayarlarını düzenlemek mümkün.

Peki, neden hâlâ kısayol ve kısayol özelleştirmeleri yok? Android telefonlarda en sevdiğim özellik, cihazımın ana ekranını kendi tercihlerime göre özelleştirebilmektir. Sonuçta burada bireysel kullanıcı segmentinden söz ediyoruz. Bu desteği vermek gerekir. Windows Phone’larda telefonun kamerası için ayrı bir tuş kullanmak zorunlu ama arama kaydı, SMS, web tarayıcısı gibi uygulamalar ne olacak?

Yanlış anlaşılmasın, burada kısayol ve özelleştirme derken, HTC Sensation XE telefonumda ekran kilitliyken bile kullanabildiğim müzik çalar gibi uygulama kısayollarından bahsediyorum. Windows Phone 8 de bu desteği sunmalı. Çünkü birçok kişi gibi ben de telefonun pili bitmesin diye, ekranın 3 saniyede kapanmasını sağlıyorum ama bu ayar her seferinde ekranımı kilitliyor. Otobüste, yolda elimde çantayla, her seferinde telefon kilidi açamayacağıma göre; kilitli ekranda uygulama kısayolu desteği sunmak iyi olurdu Windows Phone 8.

Microsoft, kilitli ekrana en azından Live Apps hizmetini eklemiş. Böylece Windows Phone 8’in uygulamalarını, ekran kilitliyken bile, doğrudan Live Apps üzerinden güncelleyebilirsiniz. Otomatik güncelleme de var ve hangi programları buna dahil edeceğinizi, Google Play Store’da olduğu gibi siz seçiyorsunuz. Ancak, bunu kullanmak için telefonunuza yüklü uygulamaların Live Apps desteklemesi gerekiyor.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Windows 8 Gadget ve kısayolları birleştirmiş

Kilitli ekranı yukarı kaydırdığınız zaman, Windows 8’in mutfak fayanslarını andıran modern “karolu” arayüzüyle karşılaşıyorsunuz. Bu “Canlı Kareler” arayüzünde, tüm uygulamalarınız ayrı bir kareye, pardon “grafik karoya” sahip (İlginç, neden olmasın?). Bir uygulamanın simgesine basılı tuttuğunuz zaman, ekrana istediğiniz kısayolu yerleştirebilir ve Başlat seçeneği için PIN kodu ekleyebilirsiniz. Tabii bu karoların ekrandaki yerini değiştirerek, “masaüstünü” istediğiniz gibi düzenleyebilirsiniz.

Window Phone 8’de canlı karoların boyutunu da ayarlayabilirsiniz. Örneğin en sık kullandığınız uygulama müzik çalarsa ve POP 3 e-posta uygulamasını daha az kullanıyorsanız, favori uygulamanızın karosunu (simgesini) ekranda büyütebilirsiniz. Bence güzel bir özellik. Benim telefonumda olduğu gibi, ekranınız gerçek bir kısayol ormanıysa, bu ormanda kaybolmamak için bazı kısayolları öne çıkarmakta fayda var. Öne çıkarmak derken… Bu karoları çeyrek, tam ve iki kat boyutta ayarlayabiliyorsunuz.

Karo büyütmenin bir avantajı da şu: Windows 8’de Android gibi gadget kullanma mecburiyeti yok. Örneğin, ben HTC Android telefonumda en sık kullandığım uygulamaları ekranda gadget olarak kullanıyorum. Ancak, bu gadget’ları yenilemek istersem, her seferinde kaldır at yapmam gerekiyor. Windows 8’de ise, bir kısayolu gadget olarak kullanmak istiyorsanız, tek yapmanız gereken o kısayolu büyütmek ve bir tür gadget’a dönüştürmek. Bu arada, Windows Phone 7 kullanıcılarına iyi haber: Bu özellik Windows Phone 7.8’e de geliyor.

 

Canlı kareler

Windows bu kısayollara Canlı Kareler diyor. Canlı karelerde tarih, saat, etkinlik takvimi, cevapsız aramalar, okunmamış e-postalar ve türlü içeriği görüntüleyebilirsiniz. Bu çözüm, Android gadget sisteminden çok daha kullanışlı ve akıcı gibi…

Akış burada anahtar kelime: Sosyal medya bir web yayın akışı bütünüdür ve bizler streaming olayına bu kadar alışmışken “akıcı canlı kareler” mantığını çok tuttum ben… Ancak en güzeli, Microsoft’un bugüne kadar kendisinden beklemediğimiz bir şeyi yapması: Canlı kareler, üçüncü taraf uygulamaları da destekliyor. Canlı karelerde online mağazadaki mevcut uygulama güncellemelerini, Resimler karesinde galeri diya gösterisini (İngiliz kaşığı: slideshow) görüntüleyebilirsiniz.

 

Çoklu görevler

Windows 3.1’in çıkışını gören ve deneyen üstatlarımız bilirler… Windows 95 çıktığında bizi sevindiren en büyük özellik çoklu görevlerde yapılan iyileştirmelerdi (multi-tasking). Windows Phone 8 işte bu özelliği telefonlara taşıyor. Tabii ki PC’deki gibi tam kapsamlı olarak değil, yani bu konuda iPhone veya Android telefonların pabucunu dama attığını söyleyemeyiz.

Windows Phone 8, multi-tasking işini aşağı yukarı iPhone gibi hallediyor. Ön planda olmayan uygulamalar askıya alınıyor ama Windows Phone 8 işletim sistemi, bu uygulamaların yapacağı işi ihtiyaca göre hemen üstlenebiliyor. iPhone’da olduğu gibi, bir uygulamanın arka planda çalışması gerekiyorsa, o uygulama arkada çalışacaktır.

Aslında, bu Windows Mobile ve Windows Phone’un eski sürümlerine göre büyük ilerleme… Eskiden Microsoft, Windows telefonlar hızlı çalışsınlar diye bütün uygulamaları aynı anda açıyordu. Tabii pil ve işlemci anında ısınıyor ve telefon inadına daha fazla yavaşlayıp çöküyordu. Bu sebeple pil de çabuk tükeniyordu. Şimdi Yandex.Haritalar gibi bir navigasyon uygulaması, müzik çalar vb. arka planda çalışabilir.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Multi-tasking arayüzü

Çoklu görevler söz konusu olduğunda bu arayüzün Windows Phone 7’den farkı yok. Geri tuşunu basılı tutarak uygulamalar arasında geçiş yapabilirsiniz. Her zamanki gibi uygulamalarda küçük resim ön izlemeleri alacaksınız ve bu uygulamalar açılış sırasına göre soldan sağa sıralanacak.

Bu listeyi yatay olarak kaydırarak bir uygulama seçebilir ve bu uygulamayı tek dokunuşla askıda durmaktan kurtararak ön plana çıkarabilirsiniz. Ekran boyutu ve çözünürlüğü belirgin faktör ama genellikle bu “tab” listesine 8 uygulama simgesi sığıyor. Ancak, sistemin en güzel yanı, aynı zamanda task killer olarak çalışması.

Android’de bu iş sıkıntılıdır. Ya otomatik görev sonlandırıcı (auto task killer) kuracaksınız ya da her seferinde ayarlara girip, görevi elle sonlandıracaksınız. Üstelik, otomatik görev sonlandırıcılar, sisteminiz yavaşlamasın diye devamlı o kadar çok uygulama kapatacak ki telefonunuz tersine daha çok ısınıp iyice yavaşlayacak.

Windows Phone 8’de bu dert yok. Çoklu görev listesinde görünen bir uygulamayı öne çıkardıktan sonra Geri düğmesiyle kapatabilirsiniz. Genel olarak Android’de Dolphin Browser mantığına benziyor. Geri düğmesine basarak uygulamayı “tümüyle” kapatabiliyorsunuz.

Windows Phone 8’i yazının 2. bölümünde incelemeye devam edeceğim.