Stephen Hawking ve Sandalyesi Nasıl Çalışıyor?

stephen_hawking-tekerlekli_sandalye-bilim-popüler_bilim-tabletEinstein’dan sonra dünyanın en büyük fizikçisi kabul edilen Stephen Hawking bugün 75 yaşına girdi ve bizim de kutlu doğum haftasını kara kışa özel bir yazıyla kutlamamız gerekiyor. Hawking ve tekerlekli sandalyesi nasıl çalışıyor? Peki ünlü fizikçiyle ilgili az bilinen 10 gerçek nedir? Hemen görelim.

Tabletli sandalye

Stephen Hawking 1997 yılından beri bilgisayarlı bir tekerleklik sandalyede çalışıyor. Sandalyenin kontrol sistemi Intel tarafından geliştirildi. Sandalyenin koluna yerleştirilmiş olan bir tablet aynı zamanda tekerlekleri döndüren motorlara güç sağlayan pillere çalışıyor. Bunun dışında tabletin kendi dahili pili bulunuyor.

İlgili yazı: Hawking Her Şeyin Teorisi Peşinde

stephen_hawking-tekerlekli_sandalye-bilim-popüler_bilim-tablet
ACAT yüz kas hareketlerini tanıma yazılımı.

 

Yanak gücü

21 yaşından beri ALS hastası olan Hawking tekerlekli sandalyeye bağlı olarak yaşıyor. Buna bağlı bir komplikasyon nedeniyle konuşma yeteneğini de kaybetmiş bulunuyor. Intel tabletin ACAT adlı açık kaynak yazılımını kullanan Hawking yanağını oynatarak tablet ekranındaki imleci mouse tutar gibi hareket ettirebiliyor.

ACAT yazılımı tablet ekranındaki her pikseli satır satır ve sütun sütun tarayarak Stephen Hawking’in yanağını oynatarak sanal klavyedeki tuşlarda gezinmesini sağlıyor. Böylece Hawking istediği tuşa “basarak” düşüncelerini ekrana dökebiliyor.

Sistem yanak hareketlerini kızılötesi ışınlarla takip ediyor. Bunun için kullanılan kızılötesi göz Google Glass’a benzer şekilde, Hawking’in gözlük çerçevesine yerleştirilmiş bulunuyor.

İlgili yazı: İnternetinizi Uçuracak En İyi 10 Router Modem

stephen_hawking-tekerlekli_sandalye-bilim-popüler_bilim-tablet

 

Nasıl konuşuyor?

Stephen Hawking’in kullandığı ACAT yazılımı aynı zamanda SwiftKey tarafından sağlanan bir kelime öngörü algoritmasını içeriyor. Bu algoritma derin öğrenme sistemini kullanarak kendini Hawking’in nasıl konuştuğu ve nasıl cümle kurduğu hakkında eğitmiş bulunuyor.

Öyle ki Hawking bir konferansta konuşur ya da okulda ders verirken yanağıyla sadece ilk birkaç harfi yazdığı zaman, yazılım kelimeyi telefondaki gibi otomatik olarak; ama doğru şekilde tamamlıyor. Ardından Hawking’in cümlelerini özel bir sintisayzır ile seslendiriyor.

Stephen Hawking bunun için Speech Plus adlı ayrı bir sintisayzır donanımı kullanıyor. Ancak, alanında en gelişmiş örneklerden olan sistemin Hawking’e İskandinav, Amerikan ve bazen de İskoç aksanı verdiği söyleniyor.

İlgili yazı: Evren Gerçekten Ne Kadar Büyük?

stephen_hawking-tekerlekli_sandalye-bilim-popüler_bilim-tablet
Gerçeği ve filmdeki canlandırması: Her Şeyin teorisi filmi Hawking’in hayatını anlatıyor. Filme Felicity Jones, Hawking’in ilk eşini canlandırıyor.

 

Sanal fare

Hawking ACAT ile Windows 10 yüklü olan tabletindeki sanal fareyi de kontrol ediyor. Böylece Eudora e-posta istemcisi ile iletilerine bakıyor, Firefox ile interneti geziyor (Evet, Stephen Hawking Mozilla Firefox kullanıyor ve ben de gözetlenmeyi önlemek için bu browserı temel alan Palemoon’u eklentileriyle birlikte kullanmanızı öneriyorum).

Hawking konuşma ve ders metinlerini ise Microsoft Word ile yazıyor. Ayrıca Intel’in sağladığı web kamera ile dostlarıyla Skype görüşmesi yapabiliyor. Hawking bu bağlamda kendisini tanıyanların “yüz ifadelerinden” çok şey çıkardığını söylüyor.

İlgili yazı: İnternette teknik takip ve gözetimi önleme rehberi

stephen_hawking-tekerlekli_sandalye-bilim-popüler_bilim-tablet

 

Hız dedik de

Hawking gerçekten hızlı ve verimli çalışıyor; çünkü ACAT yazılımı fizikçinin önceden hazırladığı metinleri tarıyor ve SwiftKey ile bu cümleleri yüzde 100 doğru seslendiriyor. Ardından ünlü bilim insanı konuşmasını konferans verirken kayıttan yürütüyor.

Hawking göz hareketleriyle çalışan sistemler ve beyin-bilgisayar arayüzleriyle de denemeler yaparak tabletini bu tür gelişmiş teknolojilerle kontrol etmeye çalışıyor. Hawking bu çabalarıyla beyin-bilgisayar arayüzleri kablosuz telepati (bilgisayarların düşünce komutlarıyla uzaktan yönetilmesi) ve telepatik internetin önünü açıyor. Bununla birlikte tableti yanaklarıyla çok daha iyi kontrol ettiğini söylüyor.

Güncel yapılandırma

  • Lenovo Yoga 260
  • Intel® Core™ i7-6600U CPU
  • 512GB SSD
  • Windows 10
  • Sound Research hoparlör ve amfi
  • Speech Plus Konuşma Sintisayzırları (3 kopya): Model – CallText 5010

stephen_hawking-tekerlekli_sandalye-bilim-popüler_bilim-tablet

 

Stephen Hawking hakkında 10 ilginç gerçek

1. Stephen Hawking 8 Ocak 1942’de Oxford’da doğdu ve ailenin büyük oğlu olarak St. Albans’da büyüdü. Babası biyolog araştırmacı ve annesi medikal araştırma sekreteriydi. Doğum tarihi fizikçi Galileo Galilei’nin 300. ölüm yıldönümüne denk geldi.

2. 1959 yılında Oxford Üniversite Koleji’ne yazıldı. Matematik okumak istiyordu; ama bu bölüm üniversitede olmadığı için fizik okudu ve doğa bilimlerinden birincilikle mezun oldu.

3. Hawking bugüne kadar on iki onursal derece aldı ve 1982’de Britanya imparatorluk Nişanı ile ödüllendirildi. Kendisi aynı zamanda Kraliyet Topluluğu’nun Akademi Üyesi ve ABD Ulusal Bilimler Akademisi üyesidir.

4. Hawking 21 yaşında ALS hastalığına yakalandı (amyotrofik lateral skleroz). Buna Lou Gehrig hastalığı da deniyor. Yavaş işleyen bir ALS türü olan hastalık zamanla tümüyle felç olmasına yol açmış bulunuyor.

5. 1985 yılında Hawking zatürre oldu ve acil serviste soluk borusunun açılması gerekti. Bu da ses telleriyle gırtlağının hasar görmesine yol açtı. Böylece Hawking’in hemşirelerinden Elaine Mason’ın eşi olan David Mason, fizikçinin sandalyesine klavyeye yazarak çalıştırabileceği bir sintisayzır taktı.

İlgili yazı: 10 Adımda kara deliğe düşen astronota ne olur?

stephen_hawking-tekerlekli_sandalye-bilim-popüler_bilim-tablet

 

Kariyeri

6. Hawking kozmoloji, genel görelilik ve kuantum kütleçekim alanlarına katkıda bulunarak her şeyin teorisini geliştirmeye çalıştı. Özellikle de kara delikler üzerine yoğunlaşarak Hawking radyasyonunu keşfetti.

Aynı zamanda büyük patlama ile kara delik tekilliğini birlikte düşünen ve enformasyon paradoksuna değinen teorileri araştırdı. Bunun dışında yakın yıldızlara ışık hızının yüzde 20’siyle araştırma sondası göndermeyi planlayan lazer yelkenli Starshot projesini destekledi.

7. Isaac Asimov, Carl Sagan ve Michio Kaku’dan sonra popüler bilimin en büyük temsilcilerinden olan Hawking 1988 yılında Zamanın Kısa tarihi adlı bir kitap yazdı. Bu kitap o yıllarda Milliyet tarafından kuponla dağıtılmıştı ve benim de okuduğum ilk ciddi popüler bilim kitabı oldu (Asimov’un kitapları çok daha temel düzeydeydi). Zamanın Kısa Tarihi 20 yılda 10 milyon kopya sattı ve dört yıldan uzun süre boyunca Sunday Times en çok satanlar listesinde kaldı.

İlgili yazı: VPN Engelleme Başladı

stephen_hawking-tekerlekli_sandalye-bilim-popüler_bilim-tablet
Felicity Jones, Stephen Hawking, eski eşi Jane Wilde ve Eddie Redmayn.

 

Özel hayatı

8. Stephen Hawking ile Jane Hawking 25 yıl süren evliliğin ve üç çocuğun ardından 1995 yılında boşandılar. Ardından Hawking hemşiresi Elaine Mason’la evlendi. Ancak, uzun ve zorlu geçen bir süreçten sonra 2006 yılında ikinci eşinden de boşandı. Bu sırada Mason’ın felçli Hawking’e kötü davrandığı söylentileri yayıldı ve olay polise kadar taşındı.

9. Hawking ve kızı Lucy, 2007 yılında çocuklara yönelik George’un Kozmik Hazine Avı adlı popüler bilim kitabını yazdı. Bu seri bugüne kadar 4 kitaba ulaştı.

10. Stephen Hawking 2009 yılında Obama tarafından Başkanlık Özgürlük Madalyası’nı aldı. Ancak dahi fizikçinin yaşamı ve maceraları devam ediyor. Kendisi kara deliklerden solucandeliklerine kadar birçok yeni yazımızın esin kaynağı olmaya devam edecek.

Kara delikten nasıl kaçılır? Hawking anlatıyor

One Comment

Yorum ekle

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir