AIDS’e Kesin Çare >> Amerikalı doktorlar HIV virüsünü insan DNA’sından sildi

aids-hiv-tedavi

Bilim adamları AIDS’e yol açan HIV virüsünü DNA’dan “Cas9” denilen özel bir enzimle silmeyi başardı. Böylece virüsün etkisinden kurtulan hücreler daha fazla virüs üretmek yerine kendini sağlıklı bir şekilde kopyalamaya başladı.

Dr. Khalili gen tedavisinin AIDS’e kesin çare olacağını belirtmekle birlikte henüz insanlar üzerinde klinik deneylere başlamadıklarını söyledi. Yeni tedavi klinik deneylerden başarıyla geçerse hem AIDS’e kesin çare olacak hem de diğer bazı genetik hastalıkları iyileştirecek.

Devrimsel AIDS tedavisi şimdilik laboratuarda test ediliyor, ama bağışıklığı güçlendiren klasik aşılara ek olarak ölümcül hastalıkları tümüyle iyileştiren genetik aşılar da geliştiren doktorlar tıpta yeni bir çağ başlatıyor.

İlgili yazı: Fabrika üretimi yapay kan geliyor, kan bağışı sorunu kalkıyor

aids-hiv-tedavi

 

Tıpta gerçek tedavi dönemi

HIV virüsü insan vücuduna girdiğinde ölümcül genlerini DNA’ya enjekte ediyor ve böylece AIDS hastalarını ömür boyu tedavi görmeye zorluyor.

Ancak Temple Üniversitesi Tıp Fakültesi, Philadelphia araştırmacıları öldürücü virüs genlerini DNA’dan silmenin bir yolunu buldu. Bunun için DNA’dan gen silmekte uzmanlaşan Cas9 enzimini kullanıyorlar.

Temple Üniversitesi Nöroloji Ana Bilim Dalı Başkanı Profesör Kamel Khalili gen tedavisi ile AIDS’i iyileştirmek için önemli bir adım attıklarını söyledi: “AIDS’e karşı kesin tedavi geliştirmek bize heyecan veriyor fakat klinik testlere başlamaya henüz hazır değiliz. Sadece laboratuarda doğru yolda olduğumuzu gösteren testler yaptık.”

 

aids-hiv-tedavi

 

Gen tedavisi nasıl işliyor?

Doktorlar HIV virüsünü etkisiz hale getirmek için DNA moleküllerini makas gibi budayan bir nükleaz enzimi ve buna eklenen özel bir rehber RNA (gRNA) molekülü kullanıyor.

DNA’daki zararlı virüs genlerini kesip atan Cas9 enzimi bir tür moleküler makas işlevini görüyor. Rehber RNA ise bu makası DNA’da doğru yere yönlendiriyor.

Yeni gen tedavisi ile zararlı HIV genlerinden kurtulan insan hücreleri sağlıklı bir şekilde çoğalmaya başlıyor. Dr. Khalili süreci şöyle açıklıyor:

 

yapay_kan-kan-kan_bağışı

 

“Klasik tedavide HIV-1 virüsü bağışıklık sisteminden temizlenemiyor. Sadece sürekli ilaç takviyesi ile etkisiz hale getirilebiliyor. Yeni gen tedavisinde ise hastalığı tümüyle iyileştirmek için virüsü vücuttan söküp atıyoruz. Nükleaz ve gRNA ile takviye edilen hücreler HIV’e tümüyle bağışıklı oluyor.”

“Gen tedavisi sayesinde aşılar sadece bağışıklık sistemini güçlendirmekle kalmayacak. Aynı zamanda birçok hastalığa kesin tedavi olacak. Vücutta moleküler makas işlevini gören bu faydalı enzimi AIDS’in yanı sıra diğer bazı hastalıkları da iyileştiren genetik aşılar geliştirmekte kullanacağız.”

Bugün dünya çapında 33 milyon AIDS hastası bulunuyor. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Hastanesi Başhekim Yardımcısı Prof. Dr. Elif Doyuk Kartal da Türkiye’de 2013 Kasım ayı itibariyle 7 bin 500 kişinin AIDS hastası olduğunu söylemişti. Amerika’da geliştirilen yeni gen tedavisi AIDS hastalarına kesin çare olabilir.

 

aids-hiv-tedavi

 

Dolaylı yollardan öldürüyor

Üç farklı ilaçtan oluşan Yüksek Etkili Antiretroviral Tedavi ya da kısa adıyla Haart tedavisi son on beş yılda AIDS’e bağlı ölümleri büyük ölçüde azalttı. Ancak ilaçların kesilmesi hastalığın nüksetmesine yol açıyor.

Aslında HIV virüsü doğrudan öldürmüyor. Bunun yerine bağışıklık sistemini zayıflatarak insanların yaşlılıktan ölmesini kolaylaştırıyor. Dr. Khalili’nin söylediği gibi yaşlılarda solunum ve kalp rahatsızlıkları, kemik ve kas erimesi, böbrek hastalıkları, bunama ve Alzheimer görülüyor.

 

aids-hiv-tedavi

 

AIDS bu hastalıklara bağlı komplikasyonları ve dolayısıyla ölüm riskini arttırıyor. Ne yazık ki Haart tedavisi de uzun vadede bağışıklık sistemini yorarak yaşlılıkta HIV’in işini kolaylaştırıyor. Nitekim bilimkurgunun en büyük yazarlarından Isaac Asimov, hastanede kirli iğneden HIV kapmış ve 1992 yılında 72 yaşında iken böbrek yetmezliği nedeniyle hayata gözlerine yummuştu.

Dr. Khalili’nin laboratuarı, HIV-1 DNA’sını hedefleyip Cas9 enzim makasıyla kesmek için 20 nükleotidden meydana gelen bir gRNA rehber molekül zinciri oluşturdu. Ardından gRNA’yı Cas9 enzimine bağladı.

Dr. Khalili bu konuda oldukça iddialı konuşuyor: “Makas işlevini gören Cas9 enzimini kullanarak hastalardaki bütün HIV-1 kopyalarını sileceğiz ve böylece AIDS’i iyileştireceğiz. Elimizdeki teknoloji ile artık bunu yapabiliriz.”

Etiketler:, , ,
Yorumlar

Yorum ekle

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir